بازی با «مترسک داعش» در برابر همسایگان افغانستان

به گزارش اسلام تایمز، در پی گزارش نهاد آمریکایی «سی‌گار»(SIGAR) مبنی بر مواجهه دولت کابل با خطرات جدی امنیتی، ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان در بیانیه‌ای مفصل به محتوای این گزارش واکنش نشان داده است.

در نگاه اول، انتشار بیانیه سخنگوی دولت طالبان، یک پاسخ عادی به گزارش یک نهاد غیر افغان در مورد اوضاع داخلی افغانستان تلقی می‌شود که در رخدادهای سیاسی امری معمول به شمار می‌رود؛ دولت کابل به عنوان یک دولت مستقل مانند دیگر کشورها این حق را برای خود محفوظ می‌داند که در برابر گزارش‌هایی با مبدأ خارجی حسّاس باشد و زمانی که احساس کند گزارش‌هایی این چنین یا مشابه، حکمرانی آنان را به چالش می‌کشاند، واکنش مناسب و مقتضی را داشته باشد.

لیکن مرور متن بیانیه ذبیح الله مجاهد نشان می‌دهد سخنگوی دولت طالبان در واکنش به گزارش «سی‌گار» بر نکاتی انگشت گذاشته است که باید مورد تأمل بیشتری قرار بگیرند.

مجاهد در بیانیه مذکور با این سؤال طرف آمریکایی را به چالش کشیده است که «آمریکایی‌ها از انتشار چنین گزارش‌هایی [روبه‌رو بودن حاکمیت کابل با مشکلات امنیتی جدی] چه اهدافی را دنبال می‌کنند؟»

وی در ادامه، پاسخ‌هایی را نیز به صورت استفهامی مطرح کرده است:

ـ آن‌ها در حال پروپاگنداسازی هستند؟!
ـ برای داعش کمپاین (کارزار حمایتی) می‌کنند؟!
ـ به دنبال نگران‌سازی همسایگان افغانستان هستند؟!

«سی‌گار»( SIGAR )از کجا آمده است؟
«سی‌گار»(SIGAR) یا همان «اداره سرمفتش ویژه برای بازسازی افغانستان» (Special Inspector General for Afghanistan Reconstruction) در سال 2008 میلادی توسط کنگره آمریکا برای نظارت مستقیم و مستقل بر پروژه‌های بازسازی افغانستان ایجاد شده است.

سایت این نهاد آمریکایی می‌گوید که از سال 2002 این کشور مبلغ بالغ بر 104 میلیارد دلار را به افغانستان اختصاص داده است تا این مبالغ نقدی برای تقویت نیروهای امنیت ملی افغانستان، بهبود حکومتداری خوب، کمک‌رسانی برای توسعه و مبارزه با مواد مخدر و فساد در این کشور هزینه شود؛ سپس برای پیشگیری از سوء استفاده مالی از این بودجه، «سی‌گار» ایجاد شده است.

در شرح وظایف این نهاد آمریکایی همچنین آمده است: «اداره سی‌گار در راستای جمع‌آوری شکایات در مورد تقلب، ضیاع پولی و سوء استفاده مالی نیز فعالیت دارد. می‌توانید هرگونه شکایت در مورد تقلب، ضیاع پولی و سوء استفاده مالی را از داخل افغانستان و ایالات متحده از طریق تیلیفون، فکس، پُست و آنلاین به زبان های دری، پشتو و انگلیسی به اطلاع اداره سی‌گار برسانید... شکایتی که بررسی آن در حیطه صلاحیت و مسؤولیت اداره سی‌گار باشد، برای انجام تحقیقات بیشتر به پرسونل مربوطه ارجاع می‌گردد».

«سی‌گار» تغییر ماهیت داده است؟
با گزارش اخیر این نهاد آمریکایی درباره چالش‌های امنیتی حکومت افغانستان و آنچه درباره ماهیت و شرح وظایف «سی‌گار» گفته شد به نظر می‌رسد سرنوشت این نهاد آمریکایی دچار تغییر در ماهیت یا تغییر در وظایف شده است.

به وضوح آنچه «سی‌گار» در گزارش اخیر خود به آن پرداخته است، جزو وظایف این نهاد آمریکایی نیست و اصولاً ماهیت آن به گونه‌ای تعریف شده است که یک نهاد ناظر داخلی محسوب می‌شود نه نهادی با گستره نظارتی و یا دارای صلاحیت برای دخالت در امور یک کشور دوم یا سوم!

«سی‌گار» در گزارش اخیر خود که آن را «گزارش یک‌چهارم اول سال جاری میلادی» عنوان کرده است، می‌گوید: «طالبان با چالش‌های فزاینده امنیتی از سوی گروه‌های مختلف برای حفظ قدرتشان مواجه‌اند».

این گزارش چالش‌هایی را که حکومت کابل با آن مواجه است، «داعش»، «القاعده» و «گروه‌های مختلف مقاومت ضد طالبان» برشمرده است.

این بخش از گزارش «سی‌گار» تنها به چند جمله یا یکی، دو پاراگراف ختم نشده است، بلکه به صورت مبسوط مدعی ارائه اطلاعاتی مبتنی بر اظهارات مقامات و منابع نظامی، امنیتی آمریکایی درباره شرایط امنیتی افغانستان شده است.

به عنوان مثال، در بخشی از این گزارش ادعا شده است: «حضور ایمن الظواهری، رهبر القاعده در کابل که در حمله طیارۀ بی‌پیلوت آمریکایی در جولای 2022 کشته شد، نشان می‌دهد که حداقل برخی از اعضای طالبان به حفظ رابطه با القاعده ادامه می‌دهند».

ادعایی که هیچ‌گاه شواهد دقیقی برای صحت آن از سوی مقامات آمریکایی ارائه نشده است.

به هر حال، برایند آنچه را «سی‌گار»(SIGAR) در این گزارش ارائه کرده است می‌توان خروج از جایگاه یک نهاد ناظر با شرح وظایف خاص و ورود به عرصه جدیدی که برای خود یا برای آن تعریف کرده‌اند، نامید؛ «بازوی تبلیغاتی جدید آمریکا» در القای منویات لایه‌های مدیریتی کلان کاخ سفید در یک «قالب موجه».

نکته‌ای که سخنگوی حکومت افغانستان نیز بر آن انگشت گذاشته و می‌گوید: «ما این گونه پروپاگندای سی‌گار را به شدت رد می‌کنیم».

محوریت جنگ تبلیغاتی، رسانه‌ای آمریکا با کابل چیست؟
هر چند در گزارش «سی‌گار» بر روی موارد متعددی انگشت‌ گذاشته شده است، اما برای فهم این مطلب که محوریت جنگ تبلیغاتی، رسانه‌ای آمریکا با کابل چیست؟ این بخش از گزارش این نهاد آمریکایی کمک شایانی خواهد کرد؛ «سی‌گار» در گزارش خود آورده است:

ـ شاخۀ خراسان دولت اسلامی(داعش) به کمپاین خود علیه طالبان و بدعت‌های مذهبی در افغانستان ادامه داده و همچنان جدی‌ترین تهدید برای حاکمیت طالبان است. سی‌گار تخمین می‌زند که تعداد جنگجویان داعش در افغانستان بین 1000 تا 3000 نفر است.

ـ علاوه بر چندین حمله، داعش همچنان تقریباً روزانه حملات سطح پایین را برای ایجاد ترس در جوامع محلی، تضعیف قدرت طالبان و به چالش کشیدن نهادهای امنیتی رژیم (طالبان) انجام می‌دهد.

ـ  شاخه خراسان دولت اسلامی یا داعش همچنان یک تهدید جدی برای نهادهای غیر‌دولتی، سازمان‌های بین‌المللی و کارکنان آن‌ها است.

وقتی «مترسک داعش» برای همسایگان افغانستان بَزک می‌شود!
نقطه ثقل آنچه را این نهاد آمریکایی تهدیدات جدی فراروی حاکمیت کابل خوانده است، ادعای خطر وجود و گسترش «داعش» در افغانستان دانست؛ یک بازی کهنه و ادعای نخ‌نما که آمریکایی‌ها فراموش کرده‌اند تاریخ انقضای آن گذشته است!

اینکه آمریکایی‌ها چرا اصرار بر بَزک کردن «مترسک» داعش برای نگران‌سازی همسایگان افغانستان(تعبیر سخنگوی طالبان) دارند و همچنان می‌خواهند بر استفاده از همان تاکتیک پیش بروند، شاید برای خود آنان نیز چندان روشن نباشد.

درباره بزرگنمایی تهدیدات داعش برای همسایگان افغانستان به ویژه جمهوری اسلامی ایران، مراکز اطلاعاتی، امنیتی و نظامی آمریکا بیش از هر کشور دیگری بر این مطلب اشراف و اذعان دارند که «داعش» در اندازه عرض اندام برای تهران نیست؛ وقتی هژمونی به اصطلاح ابرقدرت جهانی (آمریکا) در سطح جهانی به ویژه در غرب آسیا در تقابل با تهران، فروریخته باشد، حساب یک گروه تروریستی که جای خود دارد.

بماند که در جغرافیای افغانستان نیز به قول مقامات و کارشناسان افغان شما نمی‌توانید نقطه‌ای را نشان دهید که این گروه در اختیار خود داشته باشد تا با تکیه بر آن گام‌های بعدی را برای نا امن سازی برای همسایگان فراهم بسازد؛ ضمن اینکه به اذعان مقامات آمریکایی کابل به شدت در مقابل هر گونه تحرک این گروه تروریستی ایستاده است.

تحلیل ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان درباره دلیل انگشت‌گذاری مقامات آمریکایی بر جدی بودن تهدید داعش با هدف نگران‌سازی کشورهای همسایه افغانستان، نکته درستی است که مقامات کابل به آن رسیده‌اند.

آمریکایی‌ها همچنان از اخراج مفتضحانه خود از افغانستان، کینه افغان‌ها را به دل دارند، چنان که چند روز قبل وزیر دفاع افغانستان در یک مصاحبه تلویزیونی به ابعاد و آثار آن اشاره کرده بود. طبق اظهارات ملا یعقوب مجاهد، حریم هوایی افغانستان کماکان توسط آمریکایی‌ها نقض می‌شود و آنان به پروازهای خودسرانه در آسمان افغانستان ادامه می‌دهند! آن هم در حالی که بر اساس توافق دوحه، آمریکایی‌ها متعهد به نقض نکردن حریم هوایی افغانستان شده است.

با این همه، آمریکایی‌ها همچنان به ادامه بازی باخته با رقبای منطقه‌ای خود به ویژه با «تهران» اصرار دارد و به هر نحوی می‌خواهد از سوزش شکستی که به 20 سال اشغال سربازانش در افغانستان خاتمه داده است، بکاهد.

درک این واقعیت (شرارت آمریکایی‌ها برای ترساندن همسایگان افغانستان) و بیان آن، توسط مقامات کابل می‌تواند از نگرانی‌های همسایه‌های شمالی این کشور نیز بکاهد، کما اینکه مقامات طالبان بارها و بارها عنوان کرده‌اند که هیچ تهدیدی از خاک افغانستان متوجه هیچ کشوری نخواهد بود.

 در طرف مقابل، به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها از سر استیصال در مقابله با تهران، کماکان بازی مضحک با «مترسک» خودساخته داعش را ادامه داده و خطر مثلاً جدی آن را همچنان در بوق و کرنا خواهند کرد.