ویرانیِ سودان

به گزارش اسلام تایمز، بارها خوانده‌اید که جنگ داخلیِ اخیر سودان چگونه آغاز شد: «روز شنبه، 26 فروردین (15‌آوریل)، ۱۰۰ خودروی زرهی وابسته به نیروهای واکنش سریع در اطراف خارطوم، پایتخت سودان، به‌ویژه در پایگاه نظامی مروی مستقر شدند، ارتش این اقدام را تهدید تلقی کرد و درگیری‌ها میان دو طرف آغاز شد.» پیش از این امیدهایی برای حل‌وفصل اختلافات میان دوطرف از راه گفت‌وگو وجود داشت اما این امیدها به ‌مرور کم‌رنگ‌تر شد.

حالا این کشور آفریقایی عملاً به ورطه هرج‌ومرجی وحشتناک افتاده و این جنگ داخلی ویرانگر که می‌تواند بسیار از نقاط دیگر آفریقا را نیز درگیر بحران خود کند، وارد ماه سوم شده است. شاید بتوان ریشه اصلی این اختلاف شدید کنونی را کاهش قدرت و اختیارات فرمانده نیروهای واکنش سریع به رهبری «محمد حمدان دقلو»(حمیدتی) و حتی مطرح شدن بحث ادغام این نیروها در ارتش سودان به فرماندهیِ «عبدالفتاح البرهان» دانست.

اما به هر حال، این دو فرمانده درباره خیلی چیزها توافق ندارند و چیزی هم به‌عنوان منافع ملی در این میان تعریف نشده که باعث همگرایی اینها شود، این دو بر سر توافقنامه چارچوب (تشکیل دولت مدنی و خروج نظامیان از صحنه سیاست)، اصلاح ساختار ارتش و تشکیلات امنیتی و روابط خارجی سودان با یکدیگر اختلاف نظر اساسی دارند و گویا قصد دارند اختلاف‌شان را هم با ویران کردن سودان حل کنند!
 

به هر حال آن‌طور که وزارت بهداشت سودان اعلام کرده، از ابتدای جنگ داخلی در این کشور تاکنون بیش از ۳ هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند و ۶ هزار نفر هم زخمی شده‌اند. طبق اعلام یونیسف، از میان کشته‌ها و زخمی‌ها ۳۳۰ کودک کشته و بیش از ۱۹۰۰ کودک دیگر مجروح شده‌اند.

طبق گزارش این سازمان بین‌المللی در این مدت، بیش از یک میلیون کودک سودانی آواره شده‌اند که تقریباً یک‌چهارم آنها از منطقه دارفور هستند. در حال حاضر نگرانی‌های فزاینده‌ای نسبت به احتمال وقوع یک فاجعه انسانی در منطقه «دارفور» واقع در غرب سودان وجود دارد. معاون شورای حاکمیتی سودان تأکید کرده که وضعیت این کشور فاجعه‌بار است و خارطوم شاهد ویرانی و تخریب کامل شده است؛ اما همو که راه‌حل دیگری سراغ ندارد همچنین تأکید می‌کند که «ارتش به جنگ تا زمان پیروزی ادامه می‌دهد».
 

درواقع درگیری و اختلافات سیاسی در سودان به درگیری‌های نظامی کشیده است و هر یک از نیروهای نظامی که با یکدیگر درگیرند حامی طیف سیاسی موردنظر خود هستند و درواقع بازوی نظامیِ آن تشکّل سیاسی محسوب می‌شوند. «نیروهای آزادی و تغییر» حمایت نیروهای پشتیبانی سریع را با خود دارند و «نیروهای بلوک دموکراتیک» هم حمایت ارتش را دارند.

درواقع ناتوانی در حل مشکلات سیاسی در میدان گفت‌وگو و راه‌حل‌های دموکراتیک، باعث‌شده که طرفین به‌دنبال حل مشکل یا منحل کردنِ رقیب! در میدان جنگ باشند. باید توجه داشت، این کشور حدود هفتاد سال است از درگیری سیاسی و نظامی رنج می‌برد، اما اوضاع هیچ‌گاه این اندازه وخیم نبوده است.

آنچه پیش‌روی ماست، افقی تیره است. آنچه می‌شود برای سودان پیش‌بینی کرد همان است که بر سر لیبی رفت و شاید بدتر... در این میان دوطرف درگیری تقصیر خود را دارند ولی شاید بتوان گفت که وزن تقصیر نیروهای واکنش سریع که این آتش را برافروختند سنگین‌تر است.