۰
سه شنبه ۱ آبان ۱۴۰۳ ساعت ۰۸:۲۴
نامشان یک نام عربی است، مجریهایشان به زبان عربی حرف می زنند و بسیاری از کارکنان و کارشناسان آنها از میان اعراب هستند، اما در واقع منافع عبری زبانان را تامین می کنند.
این داستان شبکه‌ها و رسانه‌های عربی زبان است که بجای توجه به آرمان‌های جهان عرب و جهان اسلام، این روزها به خدمت صهیونیست‌ها درآمده‌اند. کانال‌های رادیویی و تلویزیونی که اولویت‌شان نه افکارعمومی جهان عرب بلکه تامین منافع اربابان عبری و غربی خود است. این گزارش نگاهی دارد به برخی از رسانه‌های جهان عرب که در اوج جنگ علیه غزه و مقاومت علیه اشغالگران صهیونیست، به سوی قبله تل آویو خم و راست شدند.
تاثیر رسانه‌ها بر افکارعمومی جهان عرب
حضور رسانه های گوناگون در جهان عرب در یک دهه گذشته تاثیرات و پیامدهای گوناگونی بر افکار عمومی جهان عرب داشته است. در عین حال نمی توان این موضوع را تائید کرد که افکارعمومی جهان عرب به طور کامل و دربست در خط موردنظر رسانه‌ها حرکت میکنند. در همین ارتباط نیز، «کمال حمیدو»، دانشیار دانشگاه قطر و رئیس گروه ارتباطات جمعی در این دانشگاه معتقد است که بینندگان عرب با آگاهی کامل از مشکلات منطقه فریب جو رسانه‌ای نمی خورند، زیرا مطالبی را که از نظر ایدئولوژیک، سیاسی یا فرهنگی مغرضانه یا تبلیغاتی و علیه عقاید آنهاست، رد می کنند. در این ارتباط چند نمونه اعتراض شهروندان عرب علیه محتوای رسانه‌های عربی را می توان مورد اشاره قرار داد:
مهرماه 1403: اعتراضات علیه ام.بی.سی در عراق / حمله اخیر معترضان خشمگین به دفتر تلویزیون ام.بی.سی در بغداد نمونه ای از واکنش منفی افکار عمومی علیه برخی گزارش‌های رسانه‌ای است. این رسانه یک روز قبل از اعتراضات در گزارشی رهبران مقاومت در ایران و عراق را به عنوان تروریست معرفی کرده بود و همین گزارش به خشم افکارعمومی علیه این رسانه در عراق انجامید. براساس گزارش‌ها، جوانان خشمگین عراقی بامداد شنبه دفتر شبکه MBC عربستان سعودی در بغداد را به خاطر اهانت به فرماندهان شهید مقاومت به آتش کشیدند و پس از آن نیز اداره رسانه و ارتباطات عراق از لغو مجوز فعالیت شبکه «ام بی سی» عربستان در عراق و توقف فعالیت آن در پی گزارش اخیر آن خبر داد.
شهریورماه 1403: لغو مجوز فعالیت شبکه العربیه در الجزایر/ الجزایر مجوز فعالیت شبکه خبری العربیه عربستان را در این کشور به خاطر وارونه جلوه دادن اخبار حملات رژیم صهیونیستی به غزه و لبنان لغو کرد. رسانه‌های الجزایری تاکید کردند که العربیه طی یک سال گذشته تمام تلاش خود را به کار بسته تا اخبار جنگ در غزه و لبنان را به گونه‌ای باز نشر دهد که در راستای تضعیف روحیه فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها باشد.
شهريور 1398: اعتراض تونسی ها علیه گزارش العربیه / اتحادیه روزنامه نگاران تونسی به شدت به گزارش 2 شبکه سعودی العربیه و العربیه الحدث اعتراض کرد. اتحادیه مذکور گفت: از دو شبکه العربیه و العربیه الحدث و تمامی موسسه های رسانه ای که از آنها نقل قول می نمایند می خواهیم که گزارش منتشر شده در تاریخ 3 سپتامبر 2019 در مورد منطقه مرزی الذهیبه در مرز با لیبی را حذف نمایند. العربیه در این گزارش این منطقه را به عنوان پایگاه اصلی داعش در تونس و شغل مردم آنجا را قاچاق معرفی نموده بود. این اتحادیه تاکید نمود که گزارش العربیه حاوی اطلاعاتی غلط است که به ماهیت کار خبری لطمه وارد می نماید.
سکوت شبکه‌های عربی در قبال کشتار فلسطینیان
از سوی دیگر، سکوت حمایت آمیز برخی شبکه‌های عربی در قبال تحولات غزه، با اعتراض اتاق مشترک گروه‌های مقاومت روبرو شده است. اتاق مشترک گروه‌های مقاومت در بیانیه‌ای اقدام برخی شبکه‌های عربی در قبال کشتار فلسطینیان را شرم‌آور و ننگین خواند و محکوم کرد و افزود که اقدام برخی شبکه‌های ماهواره‌ای عربی به انتشار روایات مشکوکی در خدمت برنامه‌های دشمن صهیونیستی است. در بیانیه اتاق مشترک گروه‌های مقاومت آمده است: «دادن فضای وسیع به جنایتکاران جنگی صهیونیست و شخصیت‌های عربی ضد مقاومت برای ترویج دروغ‌های خود و ممانعت از انتشار صداهایی که بیانگر وجدان زنده امت هستند، در حقیقت خنجری از پشت به ملت‌های فلسطین و لبنان در نبرد دفاع از عزت و آزادی و خدمت به جنگ نسل‌کشی علیه آنان است.» در ادامه بیانیه آمده است: تظاهر به بی‌طرفی در مقابل کشتارهای بی‌سابقه دشمن صهیونیستی در سرزمین‌های عربی علیه ملت‌های فلسطین و لبنان برای برخی کانال‌های عربی شرم‌آور و دردناک است.»
شبکه های خبری جنجال آفرین در جهان عرب
باید توجه داشت که بسیاری از رسانه‌های جنجال آفرین در جهان عرب در واقع رسانه‌هایی هستند که از نظر منابع مالی وابسته به افراد و یا گروه‌های نزدیک به غرب به شمار می روند. در همین ارتباط نیز یک کارشناس رسانه در تهران معتقد است که رسانه های دنیای عربی به طور عموم از سیاست صاحبان و مالکان خود تبعیت می کنند بدین معنی که موضوع مخاطب محوری و اصول حرفه ای در این رسانه ها تحت تاثیر صاحبان آنها قرار دارند. بنابراین باید به این نکته توجه کرد که رسانه های ملی چون رسانه رسمی آن کشور می باشد پس تابع سیاستهای صاحبان آن می باشد . در این بین چون در کشورهای عربی عموما پادشاهان، سلاطین، امیران و روسای جمهورِمادام العمر زمام حکومت را به دست دارند، بنابراین رسانه ها تابع سیاست این کشورها تلقی می شود:
این داستان شبکه‌ها و رسانه‌های عربی زبان است که بجای توجه به آرمان‌های جهان عرب و جهان اسلام، این روزها به خدمت صهیونیست‌ها درآمده‌اند. کانال‌های رادیویی و تلویزیونی که اولویت‌شان نه افکارعمومی جهان عرب بلکه تامین منافع اربابان عبری و غربی خود است. این گزارش نگاهی دارد به برخی از رسانه‌های جهان عرب که در اوج جنگ علیه غزه و مقاومت علیه اشغالگران صهیونیست، به سوی قبله تل آویو خم و راست شدند.
تاثیر رسانه‌ها بر افکارعمومی جهان عرب
حضور رسانه های گوناگون در جهان عرب در یک دهه گذشته تاثیرات و پیامدهای گوناگونی بر افکار عمومی جهان عرب داشته است. در عین حال نمی توان این موضوع را تائید کرد که افکارعمومی جهان عرب به طور کامل و دربست در خط موردنظر رسانه‌ها حرکت میکنند. در همین ارتباط نیز، «کمال حمیدو»، دانشیار دانشگاه قطر و رئیس گروه ارتباطات جمعی در این دانشگاه معتقد است که بینندگان عرب با آگاهی کامل از مشکلات منطقه فریب جو رسانه‌ای نمی خورند، زیرا مطالبی را که از نظر ایدئولوژیک، سیاسی یا فرهنگی مغرضانه یا تبلیغاتی و علیه عقاید آنهاست، رد می کنند. در این ارتباط چند نمونه اعتراض شهروندان عرب علیه محتوای رسانه‌های عربی را می توان مورد اشاره قرار داد:
مهرماه 1403: اعتراضات علیه ام.بی.سی در عراق / حمله اخیر معترضان خشمگین به دفتر تلویزیون ام.بی.سی در بغداد نمونه ای از واکنش منفی افکار عمومی علیه برخی گزارش‌های رسانه‌ای است. این رسانه یک روز قبل از اعتراضات در گزارشی رهبران مقاومت در ایران و عراق را به عنوان تروریست معرفی کرده بود و همین گزارش به خشم افکارعمومی علیه این رسانه در عراق انجامید. براساس گزارش‌ها، جوانان خشمگین عراقی بامداد شنبه دفتر شبکه MBC عربستان سعودی در بغداد را به خاطر اهانت به فرماندهان شهید مقاومت به آتش کشیدند و پس از آن نیز اداره رسانه و ارتباطات عراق از لغو مجوز فعالیت شبکه «ام بی سی» عربستان در عراق و توقف فعالیت آن در پی گزارش اخیر آن خبر داد.
شهریورماه 1403: لغو مجوز فعالیت شبکه العربیه در الجزایر/ الجزایر مجوز فعالیت شبکه خبری العربیه عربستان را در این کشور به خاطر وارونه جلوه دادن اخبار حملات رژیم صهیونیستی به غزه و لبنان لغو کرد. رسانه‌های الجزایری تاکید کردند که العربیه طی یک سال گذشته تمام تلاش خود را به کار بسته تا اخبار جنگ در غزه و لبنان را به گونه‌ای باز نشر دهد که در راستای تضعیف روحیه فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها باشد.
شهريور 1398: اعتراض تونسی ها علیه گزارش العربیه / اتحادیه روزنامه نگاران تونسی به شدت به گزارش 2 شبکه سعودی العربیه و العربیه الحدث اعتراض کرد. اتحادیه مذکور گفت: از دو شبکه العربیه و العربیه الحدث و تمامی موسسه های رسانه ای که از آنها نقل قول می نمایند می خواهیم که گزارش منتشر شده در تاریخ 3 سپتامبر 2019 در مورد منطقه مرزی الذهیبه در مرز با لیبی را حذف نمایند. العربیه در این گزارش این منطقه را به عنوان پایگاه اصلی داعش در تونس و شغل مردم آنجا را قاچاق معرفی نموده بود. این اتحادیه تاکید نمود که گزارش العربیه حاوی اطلاعاتی غلط است که به ماهیت کار خبری لطمه وارد می نماید.
سکوت شبکه‌های عربی در قبال کشتار فلسطینیان
از سوی دیگر، سکوت حمایت آمیز برخی شبکه‌های عربی در قبال تحولات غزه، با اعتراض اتاق مشترک گروه‌های مقاومت روبرو شده است. اتاق مشترک گروه‌های مقاومت در بیانیه‌ای اقدام برخی شبکه‌های عربی در قبال کشتار فلسطینیان را شرم‌آور و ننگین خواند و محکوم کرد و افزود که اقدام برخی شبکه‌های ماهواره‌ای عربی به انتشار روایات مشکوکی در خدمت برنامه‌های دشمن صهیونیستی است. در بیانیه اتاق مشترک گروه‌های مقاومت آمده است: «دادن فضای وسیع به جنایتکاران جنگی صهیونیست و شخصیت‌های عربی ضد مقاومت برای ترویج دروغ‌های خود و ممانعت از انتشار صداهایی که بیانگر وجدان زنده امت هستند، در حقیقت خنجری از پشت به ملت‌های فلسطین و لبنان در نبرد دفاع از عزت و آزادی و خدمت به جنگ نسل‌کشی علیه آنان است.» در ادامه بیانیه آمده است: تظاهر به بی‌طرفی در مقابل کشتارهای بی‌سابقه دشمن صهیونیستی در سرزمین‌های عربی علیه ملت‌های فلسطین و لبنان برای برخی کانال‌های عربی شرم‌آور و دردناک است.»
شبکه های خبری جنجال آفرین در جهان عرب
باید توجه داشت که بسیاری از رسانه‌های جنجال آفرین در جهان عرب در واقع رسانه‌هایی هستند که از نظر منابع مالی وابسته به افراد و یا گروه‌های نزدیک به غرب به شمار می روند. در همین ارتباط نیز یک کارشناس رسانه در تهران معتقد است که رسانه های دنیای عربی به طور عموم از سیاست صاحبان و مالکان خود تبعیت می کنند بدین معنی که موضوع مخاطب محوری و اصول حرفه ای در این رسانه ها تحت تاثیر صاحبان آنها قرار دارند. بنابراین باید به این نکته توجه کرد که رسانه های ملی چون رسانه رسمی آن کشور می باشد پس تابع سیاستهای صاحبان آن می باشد . در این بین چون در کشورهای عربی عموما پادشاهان، سلاطین، امیران و روسای جمهورِمادام العمر زمام حکومت را به دست دارند، بنابراین رسانه ها تابع سیاست این کشورها تلقی می شود:
- شبکه ABS (Arab Broadcasting Services network ): سابقه 16 سال فعالیت - موسس و مالک: کارآفرین رسانه ای اردنی ، محمد العجلونی وابسته به خانواده پادشاهی اردن
الحرة: کانال تلویزیونی ماهواره ای عربی زبان متعلق به دولت آمریکا - راه اندازی از سال 2004 / ماموریت رسمی اعلام شده: کاهش احساسات ضد آمریکایی در منطقه و تأثیر بر افکار عمومی عرب / بنیانگذار: نورمن پاتیز (فوت در سال 2022)
آرا نیوز: رسانه عرب زبان مستقر در هلند / راه اندازی از سال 2013 در اوج جنگ داخلی سوریه / جهت گیری: علیه دولت بشار اسد در سوریه و ضد سایر گروه‌های مقاومت / بنیانگذار و سردبیر: ادیب عبدالمجید، یک کرد سوری گریخته از سوریه و پناهنده شده در هلند
BNA : خبرگزاری دولتی بحرین / راه اندازی: 1976 / تهیه گزارش‌ها و خبرها علیه شیعیان و جنبش انقلابی بحرین
خبرگزاری اباء: رسانه مرتبط با گروه تروریستی حیات تحریر الشام در سوریه/ راه اندازی: 2017 / ماموریت: تهیه گزارش هایی از فعالیت های تروریستی گروه تحریر الشام در سوریه مانند حملات و عملیات نظامی آنها با هدف براندازی دولت مرکزی بشاراسد
خبرگزاری خاورمیانه: رسانه وابسته به دولت مصر / راه اندازی: 1955/ پیگیری سیاستهای سکولار دولت مصر
خبرگزاری اسمارت: آژانس خبری متعلق به تیم انقلابی سوریه و بزرگترین شبکه رسانه‌ای مخالف دولت دمشق / راه اندازی: 2013 / دریافت 129000 یورو کمک مالی از بنیاد اروپایی دموکراسی مستقر در بروکسل در سال 2014
ام.بی.سی: مرکز پخش خاورمیانه (به عربی:مركز تلفزيون الشرق الأوسط) به اختصار ام‌بی‌سی به انگلیسی MBC: مالک: شرکت رسانه‌ای ماهواره‌ای سعودی/ راه اندازی: ۱۹۹۱ در لندن و انتقال دفتر مرکزی به دوبی در سال ۲۰۰۲/ دارای بیش از ۲۰۰۰ کارمند / ماموریت: تهیه فیلم و آثار نمایشی و موسیقی در راستای عادی سازی فرهنگ غربی در جامعه عربی
العربیه: خبرگزاری عربی مستقر در ریاض، پایتخت عربستان و وابسته به دولت این کشور / راه اندازی: ۲۰۰۳ / سرمایه اولیه راه اندازی: ۳۰۰ میلیون دلار
الحدث: کانال خبری سعودی با تمرکز بر رویدادهای سیاسی / راه اندازی:2012 / ماموریت: پیگیری گزارش‌ها براساس سیاست خارجی رسمی عربستان سعودی
مرجع : سایت خبری الوقت
کد مطلب : ۱۱۶۷۸۹۳
منتخب
۱ آبان ۱۴۰۳
۲۷ مهر ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
