نقش بنادر مصر در نجات اسرائیل از تله اقتصادی

در شرایطی که عملیات‌های دریایی انصارالله یمن علیه شبکه کشتی‌رانی تجاری رژیم صهیونیستی در آبراه‌های بین‌المللی اقیانوس هند و دریای سرخ، در 10 ماه گذشته چالش بزرگی را برای اقتصاد این رژیم بوجود آورده است، تل‌آویو برای ایجاد مسیرهای جایگزین داد و ستد دریایی به تمامی متحدان خود اتکا کرده است.

در این میان، پس از گزارش‌های متعددی که طی ماه‌های گذشته از کمک مخفیانه کشورهای عربی همانند امارات متحده و اردن و عربستان به صهیونیست‌ها، برای دور زدن مسیر دریای سرخ از طریق کریدورهای زمینی منتشر شدند، اکنون گزارش‌هایی نیز از نقش‌آفرینی مشابه قاهره در این پرونده خائنانه و ضدفلسطینی به بیرون درز کرده است.

بر اساس گزارش رسانه «عرب بوست»، داده‌های ردیابی دریایی کشتی‌ها در بنادر اسرائیل و مصر نشان می‌دهد، بنادر دریایی مصر به مقصد اصلی بسیاری از کشتی‌های باری تبدیل شده‌اند که مأموریت آن‌ها عمدتاً بر حمل و نقل دوره‌ای محموله به و از سرزمین‌های اشغالی در طول جنگ غزه متمرکز شده است.

نتیجه این گزارش با بررسی مسیر رفت و آمد حداقل 19 کشتی باری میان بنادر مصر و اسرائیل طی مدتی محدود به دست آمده است که به تبادل کالا میان دو طرف مشغول بوده‌اند.

این چرخه حرکت بین بنادر دو طرف در مدت جمع‌آوری داده‌ها، به جز سفرهای کوتاه بسیار کمی که به بنادر کشورهای ثالث مانند قبرس انجام شده است، تکرار شده است.

داده‌ها مربوط به7  بندرشامل دو بندر اسرائیلی (حیفا و اشدود) و 5 بندر مصری (اسکندریه، العریش، ابوقیر، دخیله و دمیتا) که همگی مشرف به دریای مدیترانه هستند، می‌شود.

همچنین دوره ردیابی فعالیت کشتی ها محدود به سه ماه گذشته میلادی (ژوئن، جولای و تا 22 آگوست 2024) بوده است.  

گفتنی است بنادر مصر به دلیل مجاورت با بنادر اصلی رژیم صهیونیستی، به ویژه بندر اشدود که حدود 29 کیلومتر با غزه فاصله دارد و همچنین بندر استراتژیک حیفا، از اهمیتی حیاتی برای حمل و نقل کالا به اسرائیل در دوران جنگ محسوب می‌شوند و اساساً این مجاورت جغرافیایی موجب شده تا هزینه حمل و نقل کالاها نسبت به دیگر مسیرها بسیار کاهش یابد.

این 19 کشتی از 7 کشتی باری برای حمل کالاهای کانتینری، 6 کشتی برای حمل سیمان، 5 کشتی باری عمومی و 1 کشتی برای حمل بار فله مختص به کالاهای غیر بسته بندی شده مانند غلات، شکر و زغال سنگ، تشکیل شده بودند.

این کشتی ها در طول جنگ غزه ده ها سفر برای حمل بار بین بنادر مصر و اسرائیل انجام دادند.

این کشتی ها تحت پرچم‌های «پاناما، لیبریا، اسرائیل، مصر، آنتیگوا و باربودا، سنگاپور و سنت کیتس و نویس (کشوری در دریای کارائیب) تردد می‌کردند و تحت مالکیت شرکت‌هایی در مصر، اسرائیل، ترکیه، یونان، سنگاپور، آلمان و قبرس ثبت شده اند.

از جمله کشتی "LUCY BORCHARD" که در سال 2023، 25 بار به بنادر اسرائیل و 23 بار به بنادر مصر و در سال 2022 نیز 24 بار به بنادر اسرائیل و 24 بار به بنادر مصر سفر کرده است.

کشتی «پان جی جی» نیز در سال 2023، 28 بار به بندر اشدود و 4 بار به بندر حیفا و در سال 2022، 41 بار به مقصد بندر اشدود حمل بار داشته است. این کشتی متعلق به گروه کشتیرانی "پان مارین" مصر است که در سال 1978 تاسیس شده بود.
 
افزایش حجم تجارت بین مصر و اسرائیل در طول جنگ
چشم پوشی دولتمردان مصری بر تأثیرات دور زدن محاصره، از جمله کمک کردن به رژیم صهیونیستی برای تداوم جنگ و کشتار علیه فلسطینیان، البته برای این کشور آورده‌های اقتصادی داشته است.

بر اساس داده های اداره رسمی آمار اسرائیل، در دوره جنگ علیه غزه، تجارت مصر با سرزمین‌های اشغالی در مقایسه با دوره قبل از جنگ افزایشی بوده است.

بر اساس آمارها، ارزش صادرات مصر به ارضی اشغالی در بازه زمانی اکتبر 2023 تا 31 ژوئیه 2024، بالغ بر 170.1 میلیون دلار بوده است، در حالی که این در مدت مشابه سال قبل (2022 و 2023) 162.8 میلیون دلار بوده است.

مصری‌ها همچنین در این مدت با واردات کالا به ارزش 331.6 دو برابر بیشتر از مدت مشابه سال گذشته از اسرائیل واردات داشته اند.

این رشد به حدی بوده که ماه ژوئیه 2024 رکورد بیشترین میزان صادرات اسرائیل به مصر در مدت یک ماه به ارزش 45.4 میلیون دلار به ثبت رسید.

همانطور که گفته شد این افزایش یکباره حجم مبادلات تجاری میان مصر و تل‌آویو به موازات ادامه جنگ علیه غزه و محاصره اقتصادی تمام عیار این باریکه به وسیله صهیونیست‌ها صورت می‌گیرد که به ویرانی عظیم و قحطی مرگبار با 133 هزار کشته و زخمی و بیش از 10000 نفر مفقود انجامیده است. این همزمانی به شکلگیری گمانه کمک قاهره به کاهش محاصره اقتصادی رژیم برخلاف شعارهای حمایت از فلسطین دامن می‌زند.
 
بازی پشت پرده امارات
 با این حال وقتی از اقدام بنادر مصر در کاهش فشارها علیه اقتصاد اسرائیل سخن به میان می‌آید به هیچ عنوان نمی‌توان نقش یک بازیگر پشت پرده را نادیده گرفت: امارات متحده عربی.

همانطور که در ابتدای بحث اشاره شد طی 10 ماه سپری شده از جنگ، ابوظبی به مهمترین شریک منطقه‌ای صهیونیست‌ها برای ایجاد کریدور تنفسی زمینی تبدیل شده است.

 در بهمن ماه سال گذشته کانال 13 اسرائیل گزارشی درباره راه اندازی یک کریدور زمینی که بندر جبل علی در دبی را به بندر ایلات در سرزمین‌های اشغالی متصل می کند، منتشر کرد. این مسیر زمینی با عبور از عربستان سعودی و اردن، به ایجاد یک گذرگاه جایگزین برای تجارت دریایی اسرائیل در دریای سرخ کمک کرد.

در 2 فوریه (12 بهمن 1402)، بلومبرگ گزارش داد که یک استارت آپ اسرائیلی در حال کار بر روی تعیین مسیرهای تجاری جدید در خاورمیانه به دلیل وجود ناآرامی‌ها در دریای سرخ است. حنان فریدمن، مدیرعامل این شرکت گفت که آنها کالاهایی مانند مواد غذایی، پلاستیک، مواد شیمیایی و کالاهای الکتریکی را از بنادر امارات و بحرین از طریق عربستان سعودی و اردن به اسرائیل منتقل می کنند.

همچنین امارات اخیراً برای کمک به اقتصادی بحران زده رژیم، 10 میلیارد دلار برای سرمایه گذاری مستقیم در سرزمین‌های اشغالی در نظر گرفته است. در چارچوب این قرارداد، امارات شراکتی را بین شرکت G42 به مدیریت تهنون بن زاید آل نهیان، مشاور امنیت ملی امارات و شرکت تسلیحاتی Rafael Advanced Defense Systems  متعلق به رژیم صهیونیستی،  آغاز کرده است.

اکنون نیز در ماجرای اتصال بنادر مصر و اسرائیل، می‌توان رد پای اماراتی‌ها را مشاهده کرد که در سال‌های اخیر به مهمترین سرمایه‌گذار خارجی در بخش بنادر و دریانوردی مصر تبدیل شده‌اند.

وب سایت مواطن (muwatin.net) گزارش مشابهی با گزارش عربی بوست، آماده کرده که در آن Trucknet ، به عنوان یک شرکت اسرائیلی مستقر در بندر ایلات با شعبه های نمایندگی در تل آویو، فرانسه، رومانی و اسپانیا، با سه شرکت در سه کشور عربی شریک شده است. این شرکا عبارتند از PureTrans در امارات، Cox Logistics در بحرین و شرکت مصری  WWCS ؛ که مسئول حمل و نقل زمینی کالا از بندر جبل علی تا بندر سلمان اسرائیل را برعهده دارد.

امارات در فروردین ماه امسال از سرمایه‌گذاری 35 میلیارد دلاری در بخش‌های مختلف اقتصادی مصر از جمله حوزه بنادر و جزایر این کشور خبر داد. پیش از آن نیز رسانه های مصری در بهمن ماه 1402 از واگذاری منطقه راس الحکمه مصر در سواحل مدیترانه‌ به امارات به ارزش 22 میلیارد دلار خبر داده بودند.

اقداماتی که نفوذ امارات در مدیریت روند تصمیم‌گیری تردد در بنادر مصر را افزایش داده به صورتی که می‌توان سرمایه‌گذاری اماراتی‌ها در مصر را موثر در روند بحران ژئوپلیتیکی غزه دانست.