آن طور که «دونالد ترامپ» و «بنیامین نتانیاهو» پیمانِ ابراهیم و عادیسازی روابط رژیم اسرائیل با بحرین و امارات و در ادامه مراکش و سودان را «معامله قرن» خوانده بودند، حالا «جو بایدن» به دنبال جوش دادن «معامله بزرگ قرن» در سایه عادیسازی روابط عربستان با رژیم آپارتاید اسرائیل است. معاملهای که ولیعهد پُرحاشیه آن گویا رغبت زیادی به جوش خوردن آن دارد، اما گویا همزمان از آن وحشت فوقالعادهای هم دارد، آن هم در شرایط عجیبی منطقه از پس از عملیات طوفانالاقصی (15 مهر 1402) دارد. بله، گاهی این وحشت را هم میشود کالا کرد و به آمریکاییهایی که شدیداً دلبسته این معامله هستند فروخت، اما نمیتوان واقعی بودن این وحشت را نیز انکار کرد. نشریه آمریکایی پالیتیکو در واپسین روزهای هفته گذشته در گزارشی جالب توجه نوشت: «محمد بن سلمان، رهبر بیقید و شرط سعودی، اخیراً در گفتوگو با قانونگذاران آمریکایی از سوءقصد به جان خود خبر داده است.»
این نشریه نوشت: «پادشاه [ولیعهد] عربستان به اعضای کنگره آمریکا گفته است که با دنبال کردن یک معامله بزرگ با آمریکا و اسرائیل که شامل عادیسازی روابط ریاض و تلآویو میشود، زندگی خود را به خطر میاندازد. حداقل در یک مورد، او در گفتوگو از انور سادات، رهبر مصر که پس از انعقاد یک توافق صلح با اسرائیل کشته شد، یاد کرده و از قانونگذاری آمریکایی پرسیده است که آمریکا برای محافظت از سادات چه کرده است؟ او همچنین تهدیداتی را که با آن مواجه است در توضیح اینکه چرا چنین توافقی باید شامل مسیر واقعی به سوی یک کشور فلسطینی باشد، به ویژه اکنون که جنگ غزه خشم اعراب را نسبت به اسرائیل تشدید کرده است، مورد بحث قرار داده است.»
تحلیلگر پالیتیکو، منبع گزارش خود را یک مقام آمریکایی آگاه به گفتوگوها و دو مقام «آگاه» دیگر معرفی کرده است و نوشت که به علت «حساسیت» موضوع، هویت همه افرادی که از آنها نقل قول کرده است، ناشناس باقی خواهد ماند. این نشریه آمریکایی نوشت: «گفتوگوها بین ولیعهد عربستان و قانونگذاران آمریکایی سنگین و جدی بودهاند، اما منابع گفتند که یک نکته مهم این است که ولیعهد عربستان قصد دارد با وجود خطرات موجود، به یک معامله بزرگ با ایالات متحده و اسرائیل دست یابد. او آن را برای آینده کشورش حیاتی میداند.»
پالیتیکو افزوده است: «شرایط این پیمان عمدتاً مخفی و هنوز در حال توسعه است. این توافق تعهدات متعدد ایالات متحده به سعودیها از جمله تضمینهای امنیتی از طریق یک معاهده، کمک به برنامه هستهای غیرنظامی و سرمایهگذاری اقتصادی در زمینههایی همچون فناوری را شامل میشود.» یک منبع خبری به این نشریه گفته است: «ولیعهد عربستان گفته است که سعودیها و شهروندان در سراسر خاورمیانه عمیقاً به عدالت در منطقه ما (غرب آسیا) اهمیت میدهند و اگر من به آن نپردازم، دوران تصدی من به عنوان حافظ اماکن مقدس اسلام امن نخواهد بود.»
به باور تحلیلگر پالیتیکو، علت گفتوگوی محمد بن سلمان با آمریکاییها و ابراز نگرانی وی بابت جان خود، «تلاش برای افزایش فشارها علیه آمریکا و وادار کردن اسرائیل برای موافقت با توافق دلخواه عربستان» است. آنطور که ایسنا نوشته است، پالیتیکو همچنین به نقل از یکی از مقامات ارشد سعودی نوشت: «محمد بن سلمان معتقد است که بدون حل مسئله فلسطین، کشورش در نهایت از مزایای فرضی اقتصادی، فنی و نظامی توافق کلی سود نخواهد برد. این به این دلیل است که عربستان بدون رسیدگی به مسئله فلسطین، امنیت و ثبات منطقهای نخواهد داشت.»
گفتنی است، گزارش نشریه پالیتیکو درحالی مطرح شده است که در خرداد ماه بود که «عبدالخالق عبدالله»، تحلیلگر اماراتی- با اشاره به شکستهای رویکردهایی که آمریکا در چند رشته مذاکرات در رابطه با جنگ غزه از جمله بر سر طرح آتشبس پیشنهادی رئیسجمهور آمریکا برای این جنگ و همچنین بازگشایی گذرگاه رفح مابین مصر و غزه در پیش گرفته است- در نشریه آمریکایی واشنگتن پست نوشت عربستان تا زمانی که جنگ در غزه ادامه یابد نخواهد توانست توافقاتی با آمریکا و رژیم صهیونیستی منعقد کند.