۰
پنجشنبه ۶ دی ۱۴۰۳ ساعت ۰۹:۳۱
شورشیان مسلح در حال گذراندن ماه عسل خود در سوریه هستند. احمدالشرع( با نام قبلی ابومحمدجولانی) به عنوان حاکم فعلی در سوریه، روزهای پرکاری را سپری می‌کند و تقریبا هر روز میزبان گروهی از دیپلمات‌ها یا مقامات سیاسی خارجی است. اوضاع در سوریه تا حدودی آرام به نظر می‌رسد، اما آیا آرامش فعلی در سوریه یک آرامش بلند مدت است یا آرامشی است قبل از طوفان؟
همه چیز در آینده سوریه بستگی به عملکرد هیئت تحریرالشام خواهد داشت که اکنون با سقوط دولت بشار اسد، کنترل بخش‌های زیادی از سوریه را در اختیار دارد. اما آیا شوریان مسلح تحریرالشام موفق به کنترل کامل سوریه و تشکیل یک دولت فراگیر خواهند شد؟
هزار فامیل تحریرالشام
یکی از نقاط ضعف هیئت تحریرالشام این موضوع است که این گروه در واقع ائتلافی از گروه‌های مختلف مسلح است که همگی یک فکر و هم نظر نیستند. هیئت تحریرالشام حاصل ائتلاف گروه‌های شورشی و مسلحی است که یک هدف مشترک بنام سرنگونی دولت بشاراسد را داشتند و همین هدف مشترک آن‌ها را هم پیمان کرده بود، اما آیا اکنون که این هدف مشترک برآورده شده است، گروه‌های تشکیل دهنده هیئت تحریرالشام همچنان خواهند توانست با ایدئولوژی‌های متنوع و متفاوت در کنار هم باقی بمانند؟
این سازمان در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۷ از ادغام بین جیش الاحرار (جناحی از احرار الشام)، جبهه فتح شام، جبهه انصار الدین، جیش السنه، لواء الحق و جنبش نورالدین زنکی تشکیل شده و برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که در حال حاضر تحریرالشام شامل بیش از 40 گروه کوچک و بزرگ مسلح است. در میان این گروه برخی با اهداف برپایی خلافت اسلامی شبه داعش پس از ساقط کردن دولت اسد با آن همکاری کرده‌اند، از جمله جنبش نورالدین زنکی که به کمتر از برپایی خلاف اسلامی قانع نیست. از طرف دیگر رهبر فعلی تحریرالشام، یعنی احمدالشرع با نام قبلی ابومحمد جولانی رویه‌ای به نسبت واقع گرا را پی گرفته و به نظر نمی‌رسد که جولانی دیگر مانند گذشته برپایی خلافت اسلامی را در سر داشته باشد. جولانی همچنین مواضع نرمی در قبال برخی مسائل داخلی سوریه از خود نشان داده و این مواضع نرم چندان خوشایند دیگر گروه‌های مسلح عضو تحریرالشام نیست. از این رو گسستگی برخی گروه‌های مسلح عضو تحریرالشام از این ائتلاف در آینده نزدیک بسیار محتمل به نظر می‌رسد.
مسئله ارتش واحد سوریه
حاکمان جدید سوریه به سرکردگی احمدالشرع (جولانی) برای ادامه کار خود ناگزیر هستند که اقدام به تشکیل نیروی نظامی و ارتش واحد کنند، اما آیا همه گروه‌های مسلح حاضر در سوریه تسلیحات خود را زمین خواهند گذاشت؟ جدای از آن که احتمالا بخشی از گروه‌های مسلح هم پیمان با تحریرالشام بدلیل اختلاف نظر با مواضع جولانی از این گروه جدا خواهند شد، این گروه‌ها احتمالا همچنان مسلح باقی خواهند ماند و ادامه فعالیت مسلحانه این گروه‌ها بزرگترین چالش پیش روی ارتش آتی سوریه خواهد بود. در واقع این احتمال وجود دارد که در سوریه جدید، در کنار ارتش، چندین گروه مسلح دیگر نیز ادعای استقرار امنیت و نظم را داشته باشند که در این صورت اقتدار ارتش آتی سوریه زیر سوال خواهد رفت!
تجربه سرکوب دگر اندیشان
تحریرالشام برای نخستین بار نیست که حکومتداری را تجربه می‌کند. این ائتلاف شورشیان مسلح پیشتر در استان ادلب سوریه از سال 2017 اقدام به تشکیل دولت محلی خودمختار خارج از حاکمیت دولت دمشق کرده بود و خود را دولت نجات سوریه می‌نامید. گزارش‌های منتشر شده در روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز از تجربه زندگی زیر حکومت تحریرالشام طی سال‌های 2018 تا 2020 حکایت از رویه سختگیرانه این گروه در برخورد با شهروندان دارد. کافه‌های تفکیک جنسیت شده، ممنوعیت پخش موزیک در مراکز تجاری وکافه‌ها، برخورد با مردان دارای خالکوبی و اجبار زنان به پوشاندن صورت همگی نشان دهنده رویه سختگیرانه این گروه در برخورد با سایر اقشار جامعه است. در ادلب طی سال‌های 2018 تا 2023 اعتراضات گسترده‌ای علیه تحریرالشام انجام شد که همه این اعتراضات از سوی نیروهای این گروه به شدت سرکوب و بسیاری زندانی شدند. تکرار همین رفتار در دمشق می‌تواند نارضایتی اجتماعی را در جامعه سکولار سوریه گسترش دهد و جامعه را به سمت نافرمانی علیه حاکمان تحریرالشام سوق دهد.
معمای کردها
تحریرالشام به تازگی از برگزاری جلسه‌ای برای خلع سلاح همه گروه‌های مسلح در سوریه خبر داده است، اما غایب بزرگ این نشست گروه کردی نیروهای دموکراتیک سوریه(SDF) بود. نیروهای کرد سوریه به رهبری مظلوم عبدی مثلث شمال شرق سوریه و مناطق بالادست رودفرات را در کنترل خود دارند. با وجود اظهار نظر جولانی درباره به رسمیت شناختن کردها به عنوان شهروندان سوری، اما غیبت کردها در جلسه خلع سلاح گروه‌های مسلح نشان دهنده آن است که کردها خواستار تعیین سهم خود در آینده سیاسی سوریه هستند و به آسانی نخواهند پذیرفت که سلاح خود را زمین گذارند. براین اساس این جای سوال است که آیا تحریرالشام حاضر به مشارکت سیاسی و سهیم کردن کردها در قدرت سیاسی سوریه خواهد بود؟ تجربه قبلی عملکرد انحصارگرایانه تحریرالشام نشان دهنده آن است که چندان نمی‌تواند به انعطاف تحریرالشام برای قدرت سیاسی سهامی با دیگر گروه‌های قومی از جمله کردها امیدوار و خوش‌بین بود. در این صورت، معمای کردها یکی از چالش‌های حتمی پیش روی حاکمیت آینده تحریرالشام در سوریه جدید خواهد بود.
همه چیز در آینده سوریه بستگی به عملکرد هیئت تحریرالشام خواهد داشت که اکنون با سقوط دولت بشار اسد، کنترل بخش‌های زیادی از سوریه را در اختیار دارد. اما آیا شوریان مسلح تحریرالشام موفق به کنترل کامل سوریه و تشکیل یک دولت فراگیر خواهند شد؟
هزار فامیل تحریرالشام
یکی از نقاط ضعف هیئت تحریرالشام این موضوع است که این گروه در واقع ائتلافی از گروه‌های مختلف مسلح است که همگی یک فکر و هم نظر نیستند. هیئت تحریرالشام حاصل ائتلاف گروه‌های شورشی و مسلحی است که یک هدف مشترک بنام سرنگونی دولت بشاراسد را داشتند و همین هدف مشترک آن‌ها را هم پیمان کرده بود، اما آیا اکنون که این هدف مشترک برآورده شده است، گروه‌های تشکیل دهنده هیئت تحریرالشام همچنان خواهند توانست با ایدئولوژی‌های متنوع و متفاوت در کنار هم باقی بمانند؟
این سازمان در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۷ از ادغام بین جیش الاحرار (جناحی از احرار الشام)، جبهه فتح شام، جبهه انصار الدین، جیش السنه، لواء الحق و جنبش نورالدین زنکی تشکیل شده و برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که در حال حاضر تحریرالشام شامل بیش از 40 گروه کوچک و بزرگ مسلح است. در میان این گروه برخی با اهداف برپایی خلافت اسلامی شبه داعش پس از ساقط کردن دولت اسد با آن همکاری کرده‌اند، از جمله جنبش نورالدین زنکی که به کمتر از برپایی خلاف اسلامی قانع نیست. از طرف دیگر رهبر فعلی تحریرالشام، یعنی احمدالشرع با نام قبلی ابومحمد جولانی رویه‌ای به نسبت واقع گرا را پی گرفته و به نظر نمی‌رسد که جولانی دیگر مانند گذشته برپایی خلافت اسلامی را در سر داشته باشد. جولانی همچنین مواضع نرمی در قبال برخی مسائل داخلی سوریه از خود نشان داده و این مواضع نرم چندان خوشایند دیگر گروه‌های مسلح عضو تحریرالشام نیست. از این رو گسستگی برخی گروه‌های مسلح عضو تحریرالشام از این ائتلاف در آینده نزدیک بسیار محتمل به نظر می‌رسد.
مسئله ارتش واحد سوریه
حاکمان جدید سوریه به سرکردگی احمدالشرع (جولانی) برای ادامه کار خود ناگزیر هستند که اقدام به تشکیل نیروی نظامی و ارتش واحد کنند، اما آیا همه گروه‌های مسلح حاضر در سوریه تسلیحات خود را زمین خواهند گذاشت؟ جدای از آن که احتمالا بخشی از گروه‌های مسلح هم پیمان با تحریرالشام بدلیل اختلاف نظر با مواضع جولانی از این گروه جدا خواهند شد، این گروه‌ها احتمالا همچنان مسلح باقی خواهند ماند و ادامه فعالیت مسلحانه این گروه‌ها بزرگترین چالش پیش روی ارتش آتی سوریه خواهد بود. در واقع این احتمال وجود دارد که در سوریه جدید، در کنار ارتش، چندین گروه مسلح دیگر نیز ادعای استقرار امنیت و نظم را داشته باشند که در این صورت اقتدار ارتش آتی سوریه زیر سوال خواهد رفت!
تجربه سرکوب دگر اندیشان
تحریرالشام برای نخستین بار نیست که حکومتداری را تجربه می‌کند. این ائتلاف شورشیان مسلح پیشتر در استان ادلب سوریه از سال 2017 اقدام به تشکیل دولت محلی خودمختار خارج از حاکمیت دولت دمشق کرده بود و خود را دولت نجات سوریه می‌نامید. گزارش‌های منتشر شده در روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز از تجربه زندگی زیر حکومت تحریرالشام طی سال‌های 2018 تا 2020 حکایت از رویه سختگیرانه این گروه در برخورد با شهروندان دارد. کافه‌های تفکیک جنسیت شده، ممنوعیت پخش موزیک در مراکز تجاری وکافه‌ها، برخورد با مردان دارای خالکوبی و اجبار زنان به پوشاندن صورت همگی نشان دهنده رویه سختگیرانه این گروه در برخورد با سایر اقشار جامعه است. در ادلب طی سال‌های 2018 تا 2023 اعتراضات گسترده‌ای علیه تحریرالشام انجام شد که همه این اعتراضات از سوی نیروهای این گروه به شدت سرکوب و بسیاری زندانی شدند. تکرار همین رفتار در دمشق می‌تواند نارضایتی اجتماعی را در جامعه سکولار سوریه گسترش دهد و جامعه را به سمت نافرمانی علیه حاکمان تحریرالشام سوق دهد.
معمای کردها
تحریرالشام به تازگی از برگزاری جلسه‌ای برای خلع سلاح همه گروه‌های مسلح در سوریه خبر داده است، اما غایب بزرگ این نشست گروه کردی نیروهای دموکراتیک سوریه(SDF) بود. نیروهای کرد سوریه به رهبری مظلوم عبدی مثلث شمال شرق سوریه و مناطق بالادست رودفرات را در کنترل خود دارند. با وجود اظهار نظر جولانی درباره به رسمیت شناختن کردها به عنوان شهروندان سوری، اما غیبت کردها در جلسه خلع سلاح گروه‌های مسلح نشان دهنده آن است که کردها خواستار تعیین سهم خود در آینده سیاسی سوریه هستند و به آسانی نخواهند پذیرفت که سلاح خود را زمین گذارند. براین اساس این جای سوال است که آیا تحریرالشام حاضر به مشارکت سیاسی و سهیم کردن کردها در قدرت سیاسی سوریه خواهد بود؟ تجربه قبلی عملکرد انحصارگرایانه تحریرالشام نشان دهنده آن است که چندان نمی‌تواند به انعطاف تحریرالشام برای قدرت سیاسی سهامی با دیگر گروه‌های قومی از جمله کردها امیدوار و خوش‌بین بود. در این صورت، معمای کردها یکی از چالش‌های حتمی پیش روی حاکمیت آینده تحریرالشام در سوریه جدید خواهد بود.
مرجع : سایت خبری الوقت
کد مطلب : ۱۱۸۰۵۴۶
منتخب
۲۹ آذر ۱۴۰۳
۲۸ آذر ۱۴۰۳
۲۴ آذر ۱۴۰۳
۲۴ آذر ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
