نقش شیطان چارلز

چارلز سوم می‌خواست در ابتدای دومین سال سلطنتش در پیرانه‌سری، دست به خودنمایی بزند اما به شکلی باورنکردنی دست تقدیر تصویر حقیقی او را نمایانده است. پس از انتشار سلسله‌ای از پرتره‌های مربوط به پادشاه 76 ساله انگلیس روی اسکناس‌ها و سکه‌های بریتانیا و کشورهای مشترک‌المنافع، این هفته نوبت رونمایی پرتره اصلی سلطنتی بود. چهره‌نگاره خونفام چارلز به باورنکردنی‌ترین شکل ممکن، تصویری اهریمنی را از مقام سلطنتی خاندان ویندسور رو کرد که حتی سخت‌ترین منتقدانش هم نمی‌توانستند او را چنین بنمایانند. این تابلوی 183 سانتی سه‌شنبه برای نخستین بار در صفحه رسمی خانواده سلطنتی در اینستاگرام منتشر شد. سپس تصاویری منتشر شد که چارلز سوم را در مقابل این پرتره در حضور خالقش جاناتان یئو در کاخ باکینگهام نشان می‌داد.

به گزارش شبکه ان‌دی‌تی‌وی، پرتره «اعلیحضرت را غوطه‌ور در استخری از رنگ زرشکی نشان می‌دهد که یک پروانه سلطنتی روی شانه او نشسته است». این رسانه انگلیسی‌زبان پرمخاطب هندی می‌نویسد که نخستین پرتره شاهانه چارلز از زمان تاجگذاری پارسال، با واکنش‌های مختلفی مواجه شده و حتی برخی لقب انجیلی «دیو بزرگ جهنم» را روی آن گذاشته‌اند. از جمله در شبکه اجتماعی ردیت که محفل تخصصی هنرمندان، نقاشان و تصویرسازان است، شاهد تعابیر بسیار متداول از تصویر شیطانی شاه انگلیس هستیم. جالب اینکه بسیاری از مخالفان و منتقدان سلطنت انگلیس، از صادقانه بودن طرحی که «خود واقعی» اهریمنی چارلز و پیکر و دستان آغشته به خون او را عیان کرده، تشکر کرده‌اند. رسانه‌های رسمی انگلیس نیز مجبور شده‌اند به بحث‌برانگیز بودن این اثر و دودستگی دیدگاه‌ها درباره آن اعتراف کنند.

ناامیدی آنگلوساکسون‌ها از نخستین تصویر شاهانه چارلز به قدری مشهود است که شبکه تلویزیونی اختصاصی خاندان سلطنتی بریتانیا، به نقل از جاناتان یئو، نقاش آن آورده که خیلی‌ها از این نقاشی خوش‌شان نمی‌آید. خبرگزاری دولتی بریتانیا هم که عملا طبق قوانین سانسور سلطنتی نمی‌تواند گزارش منفی درباره خاندان حاکم بر بریتانیا، ولز، ایرلند شمالی، اسکاتلند، استرالیا، کانادا، نیوزیلند و.... منتشر کند، آورده که واکنش‌ها به این طرح بسیار متفاوت بوده؛ از مخاطبانی که آن را دراماتیک توصیف کرده‌اند تا کسانی که هجمه رنگ سرخ تابلو آنها را آزرده ساخته است. این در نظر مخاطبان کانال رسمی سلطنتی در یوتیوب، منعکس است. در حالی که یک کاربر انگلیسی نوشته این پرتره چیزی جز غرق کردن وجود شاه در خون و آمیخته کردن سلطنت با خون نیست یک کاربر طرفدار سلطنت با عصبانیت نوشته که چرا برای طرح شاهانه از اسلوب پرتره کلاسیک رگال، به سبک مقامات سلطنتی پیشین استفاده نشده و به بهانه خلق یک طرح آوانگارد و جالب توجه برای نسل جدید، یک تصویر بحث‌برانگیز از شاه به جامعه آنگلوساکسون نشان داده شده است.

منابع خانواده سلطنتی می‌گویند غلبه رنگ سرخ در این تابلو، تاکیدی مضاعف است بر رنگ قرمز یونیفرم قدیمی چارلز به عنوان فرمانده گارد ولز که همان گارد حفاظت تشریفاتی خانواده سلطنتی است و شاه فعلی به عنوان فرزند ملکه الیزابت، این عنوان را از 28 سالگی یدک می‌کشیده و هنوز هم در برخی مراسم رسمی یونیفرم قرمز مزبور را تن می‌کند. به عبارت دیگر، جاناتان یئو، نقاش پرتره مشهور انگلیسی که پرتره چند شخصیت سیاسی و اجتماعی معاصر غرب را کار کرده، وقتی از ۳ سال پیش با نزدیک شدن مرگ ملکه پیشین و به پایان آمدن دوران سلطنت 70 ساله الیزابت دوم، سفارش خلق تصویر شاهانه برای پسر ارشد او را طبق یک سنت قدیمی از دفتر هنری باکینگهام دریافت کرد، تلاش کرد رایج‌‌ترین تصویر رسمی را که از ولیعهد آن زمان تاج و تخت لندن وجود دارد به عنوان زمینه اصلی پرتره انتخاب کند.

این یونیفرم شامل سردوشی‌ها، مدال‌ها و شمشمیری که در پرتره به دست پادشاه است نیز می‌شود. یئو از سال 2020 که کار روی این پرتره را شروع کرد تا قبل از رونمایی روز سه‌شنبه، ۴ بار چارلز را ملاقات کرده و نظرات او را درباره آنچه می‌خواهد در قاب نقاشی بیاید جویا شده است. از جمله پروانه سلطنتی نارنجی رنگی که روی شانه راست پادشاه نشان داده شده است.

نقاش‌باشی می‌گوید این پروانه نماد تولد دوباره خاندان ویندسور، احتمالا با به تخت نشستن چارلز است، همچنین معتقد است پیرنگ زرشکی اثر می‌تواند برای نسل جدید بچه مدرسه‌ای‌های انگلیسی جذاب باشد. بی‌بی‌سی هم از قول کامیلا پارکر، همسر مرموز چارلز نقل کرده که جاناتان یئو، نظر او را درباره رنگ سرخ غالب کار پرسیده و او با این موضوع موافق بوده است. طرفه آنکه این زن منفور که از نگاه بسیاری از جزیره‌نشین‌ها به ناحق به جای دایانا، عروس مقتول ملکه الیزابت و همسر پیشین چارلز تکیه زده، در شکل‌گیری ایده‌ای نقش داشته که به هر چه شیطانی‌تر شدن تصویر شاه انگلیسی کمک کرده است. اثری که به نوعی یادآور تمام حرف و حدیث‌هایی است که پس از مرگ شبیه به قتل دایانای طغیانگر علیه خاندان سلطنتی در جامعه بریتانیا برپا شد؛ برای مثال نقل قول‌هایی مستقیم از همسر درگذشته چارلز، توسط دوستان او که دلیل نفرتش از ملکه و خاندان ویندسور و جدایی‌اش از چارلز را ماهیت شیطانی آنها دانسته بود. واکنش‌های رسانه‌های انگلیسی‌زبان بین‌المللی خارج از جزیره که برعکس رسانه‌های بریتانیایی برای پوشش اخبار سلطنتی در قید و بند قوانین محدود‌کننده دربار نیستند، جالب توجه است. مثلا شبکه نیوزیلندی وان نیوز، به انعکاس نظرات عابران خیابان‌های اوکلند، دومین شهر بزرگ این کشور که یکی از ممالک تحت سلطنت پادشاه انگلیس محسوب می‌شود پرداخته است. 2 خانم واکنش‌هایی متفاوت به تصویر این پرتره نشان می‌دهند. اولی می‌گوید انتظار این رنگ قرمز «بسیار شیطانی» را که بر اثر مسلط است ندارد و اینکه این پیرنگ او را به یاد ظلم‌های انجام‌شده در دوران استعمار بریتانیا می‌اندازد.

زن دیگر هم این رنگ غالب را هنری و مدرن توصیف کرده است. در این میان نظر یک کارشناس نقاشی به نام ملیسا گیلبرت، جالب توجه است. او در گفت‌وگو با شبکه وان‌نیوز، از این پرتره تمجید کرده اما از زاویه‌ای واقع‌گرایانه. خانم گیلبرت پس از پرداختن به جنبه‌های هنری پست‌مدرن این پرتره، به ایده انعکاس تمثال استعمار بریتانیا در آن و معنایی که برای مردم بومی تحت سلطه امپراتوری دارد اشاره می‌کند و می‌گوید: «به نظر می‌رسد این واقع‌گرایانه است... از نگاه مردم بومی سیاه و قهوه‌ای که از تاریخ این خانواده [سلطنتی] رنج برده‌اند... من آن را دوست دارم، زیرا واقع‌بینانه است». مرور واکنش‌های ترندشده کاربران در شبکه اجتماعی ایکس هم جالب توجه است. زی ژو، فعال چینی‌تبار ضمن بازنشر پرتره منتشرشده توسط حساب کاربری رسمی خاندان سلطنتی کنایه می‌زند: «من یکپارچه عاشق پرتره جدید شاه چارلز هستم، بس که بد به نظر می‌رسد. تعابیری چون «هیولای بزرگ جهنم لعنتی» و «چارلز در جهنم» یا «در حال سوختن» نیز زیاد به چشم می‌خورد. برخی دیگر آن را زشت‌ترین پرتره‌ای خوانده‌اند که تاکنون دیده‌اند.

حساب کاربری یک موسسه با عنوان creepydotorg@ از این فراتر می‌رود و این نقاشی را خطرناک توصیف می‌کند؛ گویی پادشاه انگلیس، عامدانه ماهیت ضدبشری‌اش را به رخ می‌کشد: «کس دیگری هم هست که پرتره جدید شاه چارلز سوم را بسیار آزاردهنده و بیهوده بداند؟» پرتره خونفام شاه چارلز، از دیروز در گالری فیلیپ مولد لندن به نمایش درآمد و سپس از اوایل تابستان قرار است به طور ثابت در تالار دریپر در مرکز پایتخت انگلیس آویزان شود. وجه جنجالی این تابلو در حالی دو‌چندان می‌شود که این نگاره شاهانه که بوی خون می‌دهد، در ادامه اخباری غیرمنتظره درباره وضعیت سلامتی خود شاه و البته همسر ویلیام، پسر و ولیعهد او رونمایی می‌شود. از نخستین روزهای سال جاری میلادی (2024) بیشتر اخباری که از خاندان ویندزور به بیرون درز کرده، بوی مرگ می‌دهد.

ابتدا خبر ابتلای عروس پادشاه به سرطان در جامعه پیچید و سپس ابتلای خود شاه به سرطان پروستات که باعث شد او زمستان گذشته تحت عمل جراحی قرار گیرد و تا همین اواخر در انظار عمومی ظاهر نشود. این اخبار سیاه در پس‌زمینه‌ای از اختلافات شدید درون خاندان سلطنتی بویژه جدایی کامل شاهزاده هری، پسر کوچک تر چارلز مطرح می‌شود که گویی می‌خواهد راه مادرش را برود. به همین خاطر نظر کاربر شبکه ایکس به نام Spice8Rack@ که پرتره مزبور را بهترین بدرقه ممکن برای مرگ چارلز توصیف کرده، مورد توجه عمومی قرار گرفته است.