اسلام تايمز - ایران، قلب وحدت اسلامی

سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی بررسی شد

اسلام تایمز: جمهوری اسلامی ایران از دوازدهم تا هفدهم ربیع‌الاوّل را به‌عنوان «هفته وحدت» نام‌گذاری کرده است، فلسفه این بازه زمانی نیز فاصله میان ۱۲ ربیع‌الاول سالگرد میلاد پیامبر اسلام (ص) بنابر روایات اهل سنت تا ۱۷ ربیع‌الاول تاریخ ولادت حضرت محمد (ص) بنابر روایات تشیع است.

جمهوری اسلامی ایران از دوازدهم تا هفدهم ربیع‌الاوّل را به‌عنوان «هفته وحدت» نام‌گذاری کرده است، فلسفه این بازه زمانی نیز فاصله میان ۱۲ ربیع‌الاول سالگرد میلاد پیامبر اسلام (ص) بنابر روایات اهل سنت تا ۱۷ ربیع‌الاول تاریخ ولادت حضرت محمد (ص) بنابر روایات تشیع است و طبق توصیف دانشنامه مجازی مکتب اهل‌بیت (ع)، مراد از تقریب مذاهب اسلامی، «نزدیک‌شدن پیروان مذاهب اسلامی با هدف شناخت یکدیگر… بر اساس اصول مسلم و مشترکات اسلامی» بیان شده است. این اندیشه از سالیان دور، موردتوجه عالمان مسلمان شیعه و سنی بوده است؛ اما از اوایل قرن بیستم میلادی، عالمانی چون سید جمال‌الدین اسدآبادی، محمد عبدُه، محمدحسین کاشف‌الغطاء، عبدالمجید سلیم، محمود شلتوت، محمدتقی قمی و آیت‌الله بروجردی به آن سرعت بیشتری دادند.با وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ و تشکیل جمهوری اسلامی ایران، به‌اهتمام رهبر آن، امام خمینی(ره)، اندیشه تقریب بیش‌ازپیش گسترش یافت.

اعتقاد قلبی به وحدت اسلامی
رهبر حکیم انقلاب ۲۴ آبان ۱۳۹۸ درباره ماهیت هفته وحدت اسلامی فرمودند: این‌یک نام‌گذاری محض نیست، یک حرکت سیاسی و تاکتیکی هم نیست؛ این‌یک اعتقاد و ایمان قلبی است. جمهوری اسلامی به معنای واقعی کلمه معتقد به لزوم اتّحاد امّت اسلامی است. این [کار] سابقه هم دارد؛ یعنی مخصوص زمان ما و دوران جمهوری اسلامی نیست. مرجع بزرگی مثل مرحوم آیت‌الله بروجردی که مرجع کلّ دنیای شیعه در زمان جوانی ما بود، طرفدار جدّی وحدت اسلامی بودند، طرفدار جدّی تقریب مذاهب اسلامی بودند؛ با بزرگان علمای دنیای اسلام و اهل سنّت مراوده داشتند، گفت‌وگو داشتند؛ این‌یک اعتقاد است، یک اعتقاد قلبی و عمیق است. بعضی‌ها تصوّر می‌کنند یا وانمود می‌کنند که این‌یک تاکتیک سیاسی است؛ نه، این‌جور نیست؛ این‌یک ایمان قلبی است؛ معتقدیم به این و معتقدیم که خدای متعال این را از ما خواسته است.

کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی
هرسال، در هفته وحدت، به‌منظور همبستگی مسلمانان و هم‌فکری میان عالمانشان، کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، در ایران برگزار می‌شود. این کنفرانس آن‌طور که در تارنمای سی‌وپنجمین مرحله آن آمده است از سال ۱۳۶۵ به ابتکار جمهوری اسلامی ایران و با دعوت از شخصیت‌ها و علمای جهان اسلام آغاز به‌کار کرده و پس از برگزاری ۴ دوره توسط سازمان تبلیغات اسلامی (از سال ۱۳۶۵ الی ۱۳۶۸)، با تأسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در سال ۱۳۶۹، برپایی آن توسط این مجمع استمراریافته است. کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی همه‌ساله در ایام هفته وحدت (۱۲ الی ۱۷ ربیع‌الاول) با انتخاب یک شعار محوری و با حضور شخصیت‌ها و علمای مذاهب اسلامی کشور‌های مختلف جهان در تهران برگزار می‌شود.

مجمع جهانی تقریب
مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی نیز با اهدافی چون «کوشش در راه ایجاد آشنایی و تفاهم بیشتر بین علما، متفکران و پیشوایان مذهبی جهان اسلام»، «گسترش اندیشه تقریب بین ایشان و آگاه کردن مسلمین از توطئه‌های تفرقه‌انگیز دشمنان اسلام»، «رفع بدبینی‌ها و شبهات بین پیروان مذاهب» پا به عرصه فعالیت‌های ترویجی و فرهنگی نهاده است و بر این باور است که از طریق «شناسایی و ارتباط با جمعیت‌ها، انجمن‌ها و شخصیت‌های گوناگون مسلمان در سراسر جهان»، «مطالعه و تحقیق و نشر کتب و منشورات و آگاهی بخشی درزمینهٔ مسائل مشترک مذاهب اسلامی» و «برگزاری کنفرانس و حضور در مجامعی همچون سازمان همکاری‌های اسلامی و نهاد‌های غیردولتی سازمان ملل متحد» می‌توان اندیشه تقریب را اشاعه و احیا کرد.

کنفرانس سی‌وپنجم
سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی در هفته وحدت و در فاصله زمانی بیست و هفتم مهرماه لغایت دوم آبان ماه سال ۱۴۰۰ در قالب وبینار برگزار می‌شود. این کنفرانس در تاریخ بیست و هفتم مهرماه سال جاری با تلاوت آیاتی چند از کلام‌الله مجید و سخنرانی شخصیت‌های برجسته‌ای از جهان اسلام برگزار شد. همچنین در هفته وحدت و در راستای موضوع کنفرانس سی‌وپنجم با موضوع اتحاد اسلامی، صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در جهان اسلام، وبینار‌های بین‌المللی و داخلی برگزار خواهد شد.

چرایی مشکلات جهان اسلام
حجت‌الاسلام حمید شهریاری، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی روز سه‌شنبه در مراسم افتتاحیه سی و پنجمین کنفرانس وحدت اسلامی، ضمن قدردانی از حضور رئیس و تبریک به مناسبت میلاد رسول اکرم (ص) و امام صادق (ع) اظهار داشت: متأسفانه امروز در جهان اسلام شاهد جنگ و درگیری و خونریزی هستیم؛ به همین دلیل موضوع سی و پنجمین کنفرانس وحدت اسلامی را اتحاد اسلامی، «صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در جهان اسلام» قراردادیم. وی ادامه داد: استکبار جهانی همواره در تلاش است تا با ایجاد جنگ و خونریزی حضور خود در منطقه را موجه جلوه دهد و به غارت کشورهای اسلامی بپردازد. دبیرکل مجمع تقریب در ادامه دلایل مشکلات و درگیری‌های موجود در جهان اسلام را نام برد. وجود برخی از علمای سرسپرده که زمینه حضور ظالمان در کشورهای اسلامی را فراهم و به عادی‌سازی روابط با کشورهای اسلامی روی می‌آورند، وجود اختلافات دامنه‌دار در کلام و عقاید و مذاهب و جهالت و خیانت برخی از پیروان مذاهب اسلامی که خشونت را ترویج می‌کنند، فقدان مردم‌سالاری دینی در برخی کشورها و وجود نگاه طایفه گری و قومی گرایی و تبعیت از تعصبات کور، وجود گروه‌ها و احزاب معارض در کشورهای اسلامی و وجود سوءظن به یکدیگر در راستای تحمیل منافع حزبی و … ازجمله‌ این عوامل است. حجت‌الاسلام شهریاری در ادامه راه‌کارهایی را هم برای حل مشکلات موجود در بین کشورهای اسلامی ارائه کرد. مقاومت در برابر استکبار جهانی و زیاده‌خواهی آن با ایجاد نظامات قوی دولتی و اقتصادی و… در کشورهای اسلامی، قطع وابستگی علمای اسلام به حکومت‌های مستبد، رعایت ادب اختلاف در بین پیروان مذاهب مختلف، افشاگری اقدامات استکبار از سوی رسانه‌های انقلابی، تعلیم جهال به دست علما، دنبال کردن مطالبه به‌حق ملت‌های اسلامی، حذف قومی گرایی و ملی‌گرایی و متوسل شدن به دامن قرآن و پیامبر (ص)، دنبال کردن روش‌های عقلایی برای حل اختلافات از طرف گروه‌ها و احزاب معارض، رقابت سالم بین کشورهای اسلامی که می‌تواند بسیار سازنده باشد. دبیرکل مجمع تقریب در پایان سخنان خود گزارش مختصری از برنامه‌های سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی را به مهمانان ارائه کرد.

مقصد امت اسلامی، آزادی از نظام سلطه
سید ابراهیم رئیسی روز سه‌شنبه در آیین گشایش سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، با قدردانی از تلاش‌ها و اقدامات انجام‌شده برای تحقق وحدت اسلامی و تقریب مذاهب گفت: اقدامات عملی شهید گرانقدر سپهبد قاسم سلیمانی و اقدامات علمی مرحوم آیت‌الله محمدعلی تسخیری برای رفع شبهات و انحرافات در جهان اسلام و ایجاد وحدت و انسجام در امت اسلامی ماندگار و ستودنی است. آیت‌الله رئیسی گفت: بیداری اسلامی که به برکت مجاهدت‌ها و خون شهیدان ایجادشده، نباید به سردی گراید و همه باید برای حفظ و تقویت آن تلاش کنیم. رئیس‌جمهور افزود: امروز در همه کشور‌های منطقه ازجمله عراق، سوریه، افغانستان، لبنان و یمن شاهد تفرقه‌افکنی و توطئه دشمنان اسلام هستیم و همه ما باید بکوشیم امت اسلامی در برابر این توطئه‌ها مصون بماند. آیت‌الله رئیسی با تأکید بر اینکه امت اسلامی تنها قدرت مهمی است که نظام سلطه در برابر خود می‌بیند، گفت: نظام سلطه با شبهه‌افکنی و اختلاف انداختن بین امت اسلامی با استفاده از قدرت رسانه‌ای خود تلاش می‌کند مؤلفه‌های قدرت امت اسلامی را سست کند، اما نیروی انسانی کارآمد و دانشمندان و علما بزرگ‌ترین انرژی، قدرت و فرصت امت اسلامی هستند که باید در برابر توطئه‌های دشمنان وحدت و انسجام امت اسلامی بایستند.

رئیس‌جمهور با تأکید بر اهمیت نگرش به هدف مشترک در امت اسلامی، گفت: از عناصر مهم تحقق امت اسلامی، اعتقاد به دین و ارزش‌های دینی مشترک و حرکت و پویایی از دیگر عناصر مهم تحقق امت است و امت هیچ زمانی نباید در جا بزند یا دچار ایستایی شود. آیت‌الله رئیسی با تأکید براین‌که همه زوایای زندگی امت ازجمله مناسبات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی امت، باید جلوه خدایی داشته باشد، گفت: علاوه بر این‌ها امت اسلامی نیاز ضروری به مقتدا دارد و مقتدای ما رسول خدا و پیشوایانی هستند که در سلوک و رفتار و گفتارشان، ائتلاف و اتحاد را به امت اسلامی آموختند.

رئیسی بابیان این‌که مقصد واحد امت اسلامی باید آزادی از نظام سلطه باشد، گفت: امت اسلامی باید متوجه باشد که نظام سلطه به دنبال آن است که نگذارد امت اسلامی شکل بگیرد و پویایی داشته باشد. رئیس‌جمهور افزود: بعد از فروپاشی شوروی و تک‌قطبی شدن جهان، نظام سلطه فقط یک قدرت را در برابر خود می‌دید و آن‌هم قدرت بزرگ اسلام بود؛ لذا به روش‌های مختلف تلاش کرد این قدرت را از کارایی بیندازد که ازجمله آن‌ها، تشکیل گروه‌های تکفیری در بین مسلمانان، پشتیبانی مالی و مسلح کردن آنان برای کشتار و غارت در امت اسلامی بود.

رئیسی گفت: شبهه‌افکنی در میان امت اسلامی با استفاده از جریان رسانه‌ای و امپراتوری خبری و اختلاف انداختن بین امت اسلامی با گماردن دولت‌های سست‌عنصر و کسانی که به دنبال عادی کردن روابط خود با رژیم‌های تبهکار همچون رژیم صهیونیستی هستند، از دیگر اقدامات نظام سلطه در برابر امت اسلامی است. رئیس‌جمهور افزود: اهانت به مقدسات، جدا کردن کشور‌های اسلامی از هم و بهره‌کشی از دانشمندان در امت اسلامی نیز ازجمله اقداماتی است که نظام سلطه برای تضعیف و جلوگیری از تشکیل و تقویت امت اسلامی انجام می‌دهد. نظام سلطه همان‌گونه که در گذشته به دنبال استثمار ملت‌ها از طریق غارت نفت، گاز و ثروت‌های آنان بود، امروز به دنبال انرژی‌های جدید در کشور‌های اسلامی است که مهم‌ترین آن‌ها، انرژی نیروی انسانی کارآمد و به‌ویژه دانشمندان کشور‌های اسلامی هستند.

رئیسی گفت: همه این اقدامات حلقه‌های یک زنجیره هستند تا با سست کردن مؤلفه‌های قدرت مسلمانان، فلسطین، مسئله اصلی جهان اسلام به حاشیه رانده شود. رئیس‌جمهور با برشمردن فرصت‌ها و ضرورت‌های امروز امت اسلامی گفت: امروز در جهان اسلام، جمعیت عظیم نزدیک به ۲ میلیارد نفری به‌ویژه جمعیت جوان مسلمانان و معتقدان به دین و ارزش‌های الهی یک فرصت ارزشمند محسوب می‌شوند. آقای رئیسی فرصت دوم را وضع امروز مغرب زمین دانست و گفت: امروز ادعا‌های غرب در طول سال‌ها و شاید قرن‌های اخیر با افول و شکست مواجه شده است.

رئیسی تأکید کرد: امروز به برکت خون شهدا، بیدارگری علما و دانشمندان و رهنمود‌های بزرگان بیداری اسلامی در منطقه ایجاد شده است و چنین نشست‌های بابرکتی نقش مهمی در ارج‌گذاری و تداوم بیداری اسلامی دارد.

رئیس‌جمهور یکی از ضرورت‌های این نشست را ایجاد فهم درست از توطئه‌ها و انحرافات دانست و گفت: زمانی که فعالیت داعش با پرچم لااله‌الاالله و محمدرسول‌الله آغاز شد، برخی درک و شناخت درستی از داعش نداشتند. رئیسی افزود: در همان زمان رهبری حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی اعلام کردند که جنس کار داعشی‌ها جنس کار صهیونیست‌هاست و تأکید کردند صرف‌نظر از اینکه این‌ها وابسته به کجا هستند و از کجا نشأت گرفتند، این کارها، کارِ یک مسلمان نیست که این‌گونه خون بریزد و جنایت کند. مدتی بعد هم معلوم شد این‌ها ریشه آمریکایی و صهیونیستی دارند و بعد‌ها هم وزیر خارجه آمریکا رسما اعلام کرد داعش را ما تشکیل دادیم.

رئیس‌جمهور گفت: امروز در لبنان و افغانستان شاهد توطئه هستیم و دیروز در عراق و سوریه شاهد بودیم و علمای اسلامی باید انحرافات را رصد و به‌موقع هشدار دهند تا امت اسلامی در مقابل این انحرافات و توطئه‌ها مصون بماند. رئیسی بابیان اینکه گسترش همکاری‌های علمی، فرهنگی و رسانه‌ای در جهان اسلام و امت اسلامی بسیار ضرورت دارد، تأکید کرد: نکته سوم این است که تقویت اندیشه تقریبی باید به‌عنوان یک محور موردتوجه همگان باشد. رئیس‌جمهور در ادامه گفت: جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان مهد آزادگان و مستضعفان، همواره این آمادگی را دارد که به‌عنوان ملجا و پناه، برای رفع تنازع‌ها و اختلافات در امت اسلام اقدام کند و دست دوستی همه کشور‌های اسلامی و همه‌کسانی را که دغدغه دین، مردم و امت اسلامی دارند، می‌فشاریم.

رئیسی خطاب به دانشمندان، علما، دلسوزان و دغدغه‌مندان جهان اسلام گفت: ما به دنبال ایجاد ثبات در کشور‌های اسلامی هستیم و دشمن به دنبال ایجاد تفرقه و بی‌ثباتی است و معتقدیم در جهان اسلام هر کس دانسته یا نادانسته، خواسته یا ناخواسته کلمه‌ای، سخنی یا اقدامی در جهت وحدت‌شکنی انجام دهد، در جهت راهبرد دشمن حرکت کرده است. رئیس‌جمهور تأکید کرد: همگان باید خود را موظف بدانیم که وحدت را به‌عنوان یک عطیه الهی و عنایت حضرت حق پاس بداریم و بر اتحاد امت اسلامی تأکید کنیم.

وحید عظیم نیا