75 سال از تصویب کنوانسیونهای چهارگانه ژنو درباره اصول و قوانین مربوط به رفتار در زمان جنگ و حفاظت از قربانیان جنگ میگذرد.
بر اساس این کنوانسیونها، دولتها یا طرفهای درگیر در جنگ باید از جان غیرنظامیان، امدادگران، کارکنان پزشکی و دیگر افرادی که به طور مستقیم در جنگ شرکت نمیکنند، محافظت کنند. دولتها یا طرفهای درگیر در جنگ حق حمله به مناطق مسکونی و غیرنظامی، اردوگاهها پناهندگان، بیمارستانها، درمانگاهها مدارس و مراکز خبری را ندارند. کنوانسیونهای چهارگانه ژنو طرفهای درگیر در جنگ را ملزم میکند که اسرای جنگی باید با احترام و بدون تبعیض بر اساس نژاد، مذهب یا عقاید سیاسی رفتار شوند. دولتها حق ندارند اسرای طرف مقابل را شکنجه کرده یا رفتار غیر انسانی با آنها داشته باشند. افراد زخمی و بیمار، صرفنظر از ملیت یا وابستگی طرفین درگیری، باید درمان و مراقبت شوند. کارکنان امدادی و وسایل نقلیه و تجهیزات پزشکی باید مصونیت داشته باشند. دولتها یا طرفهای درگیر حق ندارند از تسلیحات کشتار جمعی که باعث تخریب گسترده یا کشتار گسترده غیر نظامیان میشود استفاده کنند. اصول تناسب و تمایز باید در حملات نظامی رعایت شود.
بر اساس کنوانسیونهای ژنو سازمانهای بشردوستانه مانند صلیب سرخ باید اجازه دسترسی به مناطق جنگی برای کمک به قربانیان را داشته باشند. این اصول در چهار کنوانسیون اصلی ژنو (1949) و پروتکلهای الحاقی آن (1977 و 2005) تدوین شدهاند و هسته اصلی حقوق بینالمللی بشردوستانه را در زمان جنگها تشکیل میدهند.
پرسشی که در این میان مطرح میباشد این است که رژیم اسرائیل به کدام یک از بندهای کنوانسیونهای چهارگانه ژنو در طول جنگ غزه احترام گذاشت یا آنها را رعایت کرد؟ در طول جنگ غزه اسرائیل بیمارستانی، خانهای، مسجدی، درمانگاهی و ساختمان رسانهای نماند که بمباران نکرده باشد. در طول جنگ غزه بیش از 70 درصد شهدا زن و کودک بودند که هیچ دخالتی در جنگ نداشتند و غیر نظامی محسوب میشدند، آژانس امدادرسانی و کاریابی سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی (آنروا) اعلام کرده است که شمار کودکان شهید فلسطینی از ابتدای جنگ رژیم صهیونیستی علیه ساکنان این باریکه نزدیک به 15 هزار تن بوده است. پزشکان غربی که در طول جنگ غزه به این باریکه سفر کرده بودند گفتهاند که شماری از کودکان کشته شده نه در اثر بمبارانها بلکه با شلیک مستقیم گلوله به سرشان به شهادت رسیدهاند. در طول جنگ غزه اسرائیل تقریباً تمامی بیمارستانها را هدف قرار داد و
تک تیراندازان ارتش این رژیم پزشکان، بیماران، پرستاران و حتی رانندگان آمبولانسهای امداد رسانی را نیز هدف قرار میدادند. بر اساس گزارشها بیش از 1000 تن از اعضای کادر درمانی اعم از پزشک و پرستار در طول جنگ شهید شدهاند و بسیاری از بیمارستانها و مراکز درمانی غزه به دلیل این حملات و محاصره اعمال شده و نبود دارو و امکانات پزشکی تعطیل شدهاند. در طول جنگ غزه و برخلاف کنوانسیونهای ژنو اسرائیل به کاروانهای کمکرسانی، امدادرسانی و کارکنان نهادهای بینالمللی حمله و بیش از 300 تن از این کارکنان که بیش از دو سوم آنان کارمند سازمان ملل متحد بودهاند، از آغاز جنگ و تا روز آتشبس توسط اسرائیل کشته شدند. اسرائیل با حمله به خبرنگاران نزدیک به 200 عکاس و خبرنگار و فیلمبردار را در طول 470 روز جنگ به شهادت رساند. رژیم اسرائیل 2 میلیون ساکن غزه را مجبور به کوچ اجباری کرد. این رژیم از محاصره، قحطی و گرسنگی به عنوان سلاح علیه مردم غزه استفاده کرد و بسیاری از مجروحین و بیماران وکودکان معصوم به دلیل عدم رسیدن غذا و دارو به شهادت رسیدند. این رژیم از بسیاری از سلاحهای ممنوعه مثل بمبهای سنگر شکن یا حاوی فسفر سفید علیه غیر نظامیان استفاده کرد. گزارشهای منابع عبری و اعترافات سربازان نشان میدهد که در زندانها، صهیونیستها اسرا و مجروحین جنگی را شکنجه کرده و در برخی موارد به آنها تجاوز کردهاند. هاآرتص اعلام کرده است که نتایج یک تحقیق امنیتی داخلی احتمال میدهد که تجاوز جنسی به اسرای فلسطینی بسیار بیشتر از آن چیزی باشد که سازمانهای حقوقی مستندسازی کردهاند. گزارشها نشان میدهد پس از عقبنشینی صهیونیستها از بیمارستانها غزه، گورهای دستهجمعی در این بیمارستان پیدا شده است که نشان میدهد صهیونیستها مردم و بیماران را بعد از اشغال بیمارستان به رگبار بستهاند. گزارشها تصویری منتشر شده در همین روزهای اخیر و پس از آتشبس نشان میدهد که کوچه و خیابانهای غزه پر از استخوانهای شهدای فلسطینی است. سازمانهای بهداشتی در غزه اعلام کردهاند اشغالگران اسرائیلی در زمان جنگ غیرنظامیان را کشته و مانع از جمعآوری اجساد آنها از خیابانها میشدند تا سگهای گرسنه و ولگرد آنها را بدرند.
تمامی جنایتهای پیشگفته شده مسئولیت کیفری متوجه رژیم صهیونیستی و اعضای دولت و ژنرالهای ارتش این رژیم میکند و مستوجب محاکمه در دادگاههای بینالمللی است. بر همین اساس بود که دیوان کیفری بینالمللی آذرماه گذشته حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر و یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل را به دلیل «جنایت علیه بشریت» صادر کرد. آتشبس شاید پایان بخشی از کابوس ملت مظلوم فلسطین باشد اما به طور قطع و یقین کابوس سران و ارتش جنایتکار رژیم صهیونیستی تازه آغاز شده است. بر اساس گزارشها ترس از بازداشت در بیرون فلسطین اشغالی لرزه به جان سربازان و ژنرالهای ارتش صهیونیستی انداخته است و آنها از ترس بازداشت جرأت سفر به سایر کشورها را ندارند. سی ان ان اخیراً در گزارشی با اشاره به تشکیل پرونده در برزیل به اتهام ارتکاب جنایت جنگی علیه یک سرباز صهیونیستی حین خدمت در غزه که موجب فرار ناگهانی وی از این کشور شد، آن را تازهترین مورد از مجموعه شکایتهای مطرح شده از سوی بنیاد «هند رجب» عنوان کرد که فعالیت صدها سرباز اسرائیلی را که در غزه خدمت کردهاند تحت پیگرد قرار میدهد. «هند رجب» دختر بچه
6 ساله فلسطینی ساکن غزه بود که در ژانویه 2024(دی 1402) یک تانک اسرائیلی به خودرویی که او به همراه 6 تن از بستگانش با آن در حال فرار بود آتش گشود. این دختر معصوم در آن زمان تنها بازمانده آن خودرو بود که توسط اجساد خانوادهاش احاطه شده بود و بعد از آن تماس تلفنی اضطراری او با هلال احمر منتشر شد که در آن او به اعزامکننده آمبولانس گفت: «من خیلی میترسم، لطفاً بیا منو ببر، میای؟». یک آمبولانس هلال احمر برای نجات رجب اعزام میشود اما در حمله عمدی ارتش اسرائیل و علیرغم اینکه اسرائیل از اعزام آن مطلع شده بود، دو امدادگر هلال احمر به نامهای«یوسف زینو» و «احمد المدحون» به همراه «هند رحب» 6 ساله شهید شدند. حالا فعالان فلسطینی بنیادی به اسم این دختر مظلوم تاسیس کرده و با صدور دهها شکوائیه لرزه بر اندام سران رژیم صهیونیستی انداختهاند. آتشبس شاید پایان جنگ باشد اما آغازی برای محاکمه و پاسخگو کردن رژیم صهیونیستی در برابر نسلکشی خود در غزه نیز هست و زمان محاکمه و حسابکشی فرا رسیده است. حافظه نسلی در جهان قطعاً جنگ غزه و جنایتهایی که اسرائیل در آن مرتکب شد را فراموش نخواهد کرد و هر زمان که فرصتی پیش بیاید نهادها و مؤسسات حقوق بشری مستقل جهان و رسانههای منتقد این جنایتها را یادآوری و به دنبال پاسخگو کردن سران رژیم خواهند بود