این روزها بار دیگر احتمال درگیری مستقیم ناتو و روسیه در جنگ اوکراین قوت گرفته است موضوع برمیگردد به احتمال مجوز غربیها به اوکراین برای حمله به عمق خاک روسیه با موشکهای ناتو. منابع غربی میگویند ناتو به صدور این مجوز بسیار نزدیک شده است.
پوتین پنجشنبه گذشته به صراحت تهدید کرد که در صورت صدور این مجوز آن را حمله مستقیم ناتو به خاک روسیه تلقی خواهد کرد. وی وعده داد که واکنش مناسبی به این اقدام خواهد داد اما به جزئیات آن اشارهای نکرد. رویترز در گزارشی به سناریوهای پیشروی روسیه در صورت صدور این مجوز برای اوکراین پرداخته است.
رویترز روز شنبه نوشت: پوتین در ماه ژوئن(خرداد) از گزینه مسلحکردن دشمنان غرب به سلاحهای روسی برای حمله به اهداف غربی در خارج از کشور و استقرار موشکهای متعارف در فاصلهای با آمریکا و متحدان اروپایی آن صحبت کرده بود. «اولریش کوئن» کارشناس تسلیحات در «مؤسسه تحقیقات صلح و سیاست امنیتی» در هامبورگ گفت که او انتخاب پوتین برای ارسال نوعی پیامی هستهای را رد نمیکند؛ به عنوان مثال، آزمایش یک سلاح هستهای بهمنظور ترساندن غرب. روسیه از سال ۱۹۹۰ هیچ آزمایش سلاح هستهای انجام نداده و یک انفجار اتمی میتواند به منزله «آغاز یک عصر بسیار خطرناک» باشد. این تحلیلگر ادامه داد: «آزمایش هستهای، جدید خواهد بود. من آن را رد نمیکنم. این آزمایش در راستای این خواهد بود که روسیه تعدادی از توافقهای امنیتی بینالمللی را که طی چند سال گذشته امضا کرده، برهم میزند.»
رویترز افزود: در سناریوی دیگری «سرگئی مارکوف» مشاور سابق کرملین گفت: «در مورد انگلیس، اگر لندن به کییف اجازه دهد موشکهای سایه طوفان را به روسیه شلیک کند، مسکو احتمالا اعلام خواهد کرد که لندن از یک جنگ نیابتی ترکیبی با روسیه به سمت تهاجم مسلحانه رفته است.» مارکوف پیشبینی کرد، احتمال دارد که روسیه سفارت انگلیس در مسکو و سفارت خودش در لندن را ببندد، پهپادها و جنگندههای انگلیسی نزدیک به روسیه مثلا بر فراز دریای سیاه را ساقط کند یا به سمت جنگندههای اف-۱۶ که حامل موشکهای سایه طوفان هستند و در پایگاههای این کشور در لهستان و رومانی هستند، موشک شلیک کند.
تشدید حملات به اوکراین
«کوئن» کارشناس تسلیحات مؤسسه آلمانی در ادامه در بیان سناریوی دیگری گفت اگر روسیه به تهدیدات هستهای یا حمله به داراییهای انگلیس متوسل نشود، پاسخ محتملتر میتواند افزایش حملات به زیرساختهای غیرنظامی اوکراین باشد. کوئن مدعی شد، گزینه دیگر برای روسیه، تشدید اقدامات «هیبریدی» مانند خرابکاری در اروپا یا مداخله در انتخابات ریاستجمهوری آمریکاست. رویترز از قول یک کارشناس دیگر نوشت: «خطر برای غرب این است که نمیداند خطوط قرمز پوتین واقعا کجا هستند. اجازه استفاده از تسلیحات دوربرد غربی علیه اهداف روسی توسط اوکراین با کمک مشاوران نظامی غربی و همچنین تصاویر ماهوارهای از سوی کشورهای غرب چیزی است که با منافع حساس روسیه در تضاد است. به نظرم آنهائی که میگویند هیچ اتفاقی نمیافتد، بیایید انجامش دهیم، اشتباه میکنند.»
پررنگ شدن اختلافات بین آمریکا و انگلیس
روزنامه «نیویورکتایمز» هم با اشاره به تحولات جاری در مورد احتمال صدور مجوز به اوکراین برای حمله به عمق خاک روسیه در گزارشی آورده است: مذاکرات بایدن با کر استارمر از بریتانیا در مورد اینکه آیا به اوکراین اجازه حمله به روسیه با سلاحهای دوربرد غربی را بدهد، شواهد تازهای بود که رئیسجمهور آمریکا همچنان عمیقا از ایجاد یک درگیری خطرناک و گستردهتر میترسد. اما تصمیمی که اکنون بایدن پس از نشست غیرعلنی روز جمعه در کاخسفید با آن روبهرو شود- آیا استفاده از موشکهای دوربرد ساخت بریتانیا و فرانسه را امضا کنیم یا خیر- میتواند بسیار مؤثرتر از امتیازات قبلی رئیسجمهور آمریکا باشد که در طول دو سال و نیم گذشته عمدتاً سلاحهای دفاعی به اوکراین داده است.
این گزارش میافزاید: مقامات اروپایی در اوایل هفته گذشته گفتند که بایدن به نظر میرسد آماده تایید استفاده از موشکهای دوربرد بریتانیا و فرانسه باشد، اقدامی که استارمر و مقامات فرانسوی گفتهاند که میخواهند یک جبهه متحد در درگیری با روسیه ایجاد کنند. اما بایدن به دلیل ترس از اینکه «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه، آن را بهعنوان یک تشدید تنش تلقی کند، از اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از تسلیحات ارائهشده توسط ایالاتمتحده به همان شیوه مردد است.
بایدن و استارمر روز جمعه اطلاعات کمی در مورد اقداماتی که قصد دارند انجام دهند، ارائه کردند. اما مقامات دوطرف گفتند که انتظار ندارند بلافاصله پس از نشست کاخسفید تصمیمی اعلام شود. نیویورکتایمز میافزاید: این سؤال که آیا اجازه داده شود اوکراین از سلاحهای دوربردی استفاده کند که میتواند ۱۵۰ تا ۲۰۰ مایل را طی کند، یکی از موارد نادر اختلافنظر بین مقامات انگلیسی و آمریکایی بوده است، که عمدتاً در ۳۰ ماه جنگ در راهبرد مشترک قرار گرفتهاند.مقامات بریتانیایی استدلال کردهاند که نمیتوان انتظار داشت که اوکراین به طور مؤثر بجنگد، مگر اینکه بتواند به سایتهای نظامی که روسیه برای شلیک موشکها استفاده میکند یا هواپیماهایی که «بمبهای گلاید» را حمل میکنند، حمله کند.
به گزارش نیویورکتایمز، و آنها بر این باورند که پوتین، با وجود تمام تهدیدهای هستهای خود که هشدار میدهد جنگ بین روسیه و نیروهای اروپایی ممکن است در راه باشد، تا حد زیادی بلوف میزند. آنها میگویند که پوتین نشان داده است که نمیخواهد ناتو را مستقیما وارد جنگ کند. علیرغم تردیدها در غرب اما نشریه پولیتیکو روز جمعه به نقل از یک مقام انگلیسی فاش کرد که کشورهای غربی در آخرین مرحله مذاکرات در مورد اجازه به دولت کییف برای استفاده از سلاحهای دوربرد غربی علیه روسیه قرار دارد.