به گزارش اسلام تایمز، همزمان با برگزاري انتخابات رياست جمهوري و پارلماني تركيه، آمارها از اين انتخابات مهم مي‌تواند قابل توجه باشد. منابع رسمي تركيه اعلام كرده‌اند كه بیش از 64 میلیون نفر از شهروندان تركيه‌اي واجد شرایط رای در انتخابات پيش رو وجود دارد كه بیش از شش میلیون نفر از آن‌ها برای اولین بار رای می دهند.

همچنين در حالي كه رجب طیب اردوغان رئیس جمهور تركيه با سخت ترین آزمون خود در 20 سال اخیر روبرو شده است، بیش از شش میلیون نفر برای اولین بار در انتخابات شركت خواهند كرد و تعداد ترک‌هایی که در خارج از اين کشور می‌توانند رای دهند از 3.4 میلیون نفر بيشتر خواهد بود.

ترکیه چه نوع نظام سیاسی دارد؟
ترکیه در جولای 2018، یک ماه پس از پیروزی اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری، از یک سیستم پارلمانی به یک نظام ریاستی تغيير ساختار داد. از آن زمان به بعد براساس تغييرات جديد در قانون اساسي، اختیارات رئیس جمهور گسترش یافت، پست نخست وزیری لغو شد و رئیس جمهور نیز رئیس دولت شد. در سیستم جدید، رای دهندگان رئیس جمهور را مستقیماً انتخاب می کنند.

 انتخابات هر چند وقت یک بار برگزار می شود؟
ترکیه هر پنج سال یکبار انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی همزمان برگزار می کند. انتخابات امسال در ابتدا برای 18 ژوئن برنامه ریزی شده بود، اما سپس به 14 می موکول شد.

چه کسی می تواند نامزد ریاست جمهوری شود؟
یک نامزد بالقوه براي انتخابات رياست جمهوري باید یک شهروند ترکیه با حداقل 40 سال سن و دارای مدرک لیسانس باشد. همچنين نامزدها توسط احزابی معرفی می شوند که در انتخابات قبلی مجلس حداقل 5 درصد آرا را به دست آورده اند یا 20 کرسی در پارلمان داشته باشند. یک نامزد ریاست جمهوری همچنین می تواند با جمع آوری 100 هزار امضای حمایت از شهروندان، به دنبال نامزدی باشد.

چگونه یک نامزد ریاست جمهوری پیروز می شود؟
یک نامزد برای پیروزی در دور اول به بیش از 50 درصد آرا نیاز دارد. اگر هیچ كدام از نامزدهاي انتخاباتي از مرز 50 درصد عبور نکند، دو نامزد برتر در دور دوم دو هفته بعد به مصاف هم خواهند رفت.

انتخابات پارلمان تركيه چگونه برگزار مي‌شود؟
انتخابات پارلماني تركيه برای 600 عضو مجلس ملی از طریق سیستم نمایندگی تناسبی براساس جمعيت مساحت استان‌ها انجام می شود. بنابراین ترک ها به جای نامزدها به لیست احزاب رأی می دهند و تعداد کرسی ها با آرای داده شده به هر حزب مطابقت خواهد داشت. 600 عضو پارلمان در واقع نماینده 87 حوزه انتخاباتی در 81 استان هستند. حوزه‌های انتخاباتی به نسبت جمعیت، کرسی‌های پارلمانی را به خود اختصاص می‌دهند.

برای ورود به پارلمان، یک حزب باید 7 درصد آرا را به دست آورد یا بخشی از يك ائتلاف سياسي باشد. همچنين داوطلبان نامزدي پارلمان باید حداقل 18 سال سن داشته باشند و برای به دست آوردن اکثریت پارلمانی، یک حزب یا ائتلاف باید بیش از نیمی یا 301 کرسی را در اختیار داشته باشد.

شكل پارلمان فعلی ترکیه چگونه است؟
در حال حاضر در پارلمان تركيه حزب عدالت و توسعه اردوغان 285 کرسی دارد. متحد حزب عدالت و توسعه، حزب راست افراطی  و به شدت ملي گراي «جنبش ملي» است و حزب جنبش ملي 48عضو دارد كه با حزب عدالت و توسعه در يك ائتلاف سياسي قرار دارد.

اپوزیسیون اصلی اردوغان در پارلمان فعلي، حزب چپ میانه جمهوریت يا جمهوری خلق است كه 134  عضو در پارلمان دارد. همچنين حزب خوب به عنوان متحد حزب جمهوري خلق 36 عضو دارد. حزب دموکراتیک خلق نيز كه حزب حامي كردهاي تركيه به شمار مي‌رود، دارای 56 عضو در پارلمان است.

چشم انداز انتخابات تركيه
نتایج یک نظرسنجی بعد از کناره گیری «محرم اینچه» از انتخابات ریاست جمهوری ترکیه نشان می‌دهد که «قلیچدار اوغلو» نامزد ائتلاف ملت از رجب طیب اردوغان نامزد حزب اعتدال و توسعه و رئیس جمهور فعلی پیش است. محرم اینچه یکی از چهار نامزد انتخابات یکشنبه ریاست‌جمهوری ترکیه روز (پنجشنبه، ۱۱ مه) در اقدامی شوکه‌کننده اعلام کناره‌گیری کرد. به گفته کارشناسان، کناره‌گیری غافلگیرکننده اینچه از انتخابات ترکیه شانس پیروزی نامزد اپوزیسیون در دور اول انتخابات را افزایش خواهد داد.

در آخرین نظرسنجی که موسسه تحقیقاتی و خبری SAROS انجام داده است رجب طیب اردوغان ۴۶.۹ درصد آراء، قلیچدار اوغلو ۵۱ درصد و «سینان اوگان» نامزد حزب ملی گرا دیگر نامزد انتخابات ۲.۹۱ درصد آرا را به خود اختصاص داده‌اند. نکته قابل توجه اینکه در نظرسنجی قبلی این موسسه اختلاف ۵ درصدی میان اردوغان و کلیچدار اوغلو وجود داشت، اما درصد آرای اوغلو زیر ۵۰ درصد بود، اما در نظرسنجی فعلی شمار آرای احتمالی وی به بالای ۵۰ درصد رسیده است.

با این حال بیشتر ناظران سیاسی و تحلیلگران می‌گویند که انتخابات ریاست جمهور ترکیه به دور دوم کشیده خواهد شد چرا که هیچ یک از آن‌ها قادر به کسب ۵۰ درصد آرا در مرحله اول نیستند.اگر انتخابات ریاست جمهوری ترکیه به دور دوم کشیده شود مرحله دوم در تاریخ هفتم خرداد برگزار خواهد شد. در این نظرسنجی، ۸ درصد از شرکت کنندگان اعلام کرده‌اند که مردد هستند و هنوز تصمیم نهایی خود را برای اینکه به چه کسی رای دهند نگرفته‌اند. آرای این افراد در انتخابات پیش رو تعیین کننده خواهد بود.

در عين حال پيشتر در جريان انتخابات شهرداري ها در استانبول، رجب طيب اردوغان نتايج شكست حزب عدالت و توسعه را در انتخابات نپذيرفت و دستور ابطال انتخابات و برگزاري مجدد انتخابات را داد، هرچند در دومين انتخابات نيز، حزب جمهوري خواه خلق به عنوان مهمترين حزب مخالف اردوغان به پيروزي رسيد و نامزد اين حزب، يعني اكرم امام اوغلو، شهردار استانبول شد. با اين حال اردوغان با طرح اتهامات اكرم امام اوغلو را كه از حزب مخالف جمهوري خواه خلق بود دادگاهي كرد و او را به زندان انداخت.

با اين حال، ریس جمهور ترکیه در گفتگو با تی آر تی گفته است كه با عنایت مردم به قدرت رسیده ام و اگر ملت تصمیم غیر از من بگیرد به ضرورت دمکراسی به رای مردم احترام میگذارم و هر نتیجه ای که صندوق رای بیرون بیاید مشروع است و همه طرفها باید احترام بگذارند.

 

اسلام تايمز