مشت آهنین در پاسخ به تجاوزات آمریکایی
بامداد جمعه بمب افکنهای آمریکایی مرکز جمع آوری غلات و مرکز توسعه روستایی واقع در محله «هرابش» در شرق دیرالزور هدف قرار دادند که منجر به زخمی شدن پنج نفر شد. همزمان برخی منابع سوری اعلام کردند که چند جنگنده ناشناس چندین موشک از خاک عراق به سمت استان دیرالزور در شرق سوریه شلیک کرده اند و سپس با پرواز در فاصله کم، دیوار صوتی محلههای الحسکه را نیز شکستند.
روز شنبه ۲۴ مارس ۲۰۲۳ منابع آمریکایی اعلام کردند که در یک عملیات، نیروهای مقاومت با بیش از ۶۰ پهپاد، موشک و راکت اهدافی در سه پایگاه (غیر قانونی) این کشور در منطقه نفتی العمر، التنف و پایگاه «کونیکو» در استان دیر الزور را هدف قرار دادند که در جریان آن دستکم یک نظامی آمریکایی کشته و ۶ تن دیگر زخمی شدند. به گفته دو مقام آمریکایی به روزنامه نیویورک تایمز، به شکل عجیبی (!) سامانه اصلی پدافندی «اونجر» پایگاههای آمریکایی نیمه فعال بودهاند.
در سوی مقابل اشغالگران آمریکایی سایتهای متعلق به محور مقاومت را هدف قرار دادند. پس از این حمله تروریستی، جان کربی سخنگوی کاخ سفید به دلیل ترس از افزایش تنش در سوریه اعلام کرد که آمریکا به دنبال درگیری با ایران نیست؛ اما برای محافظت از شهروندان و تجهیزات آمریکایی آماده است تا وارد عمل شود. رئیس کمیسیون نیروهای مسلح آمریکا نیز در اظهارنظری مشابه تهدید کرد که این کشور به هرگونه تهدیدی علیه نیروهای آمریکایی پاسخ خواهد داد.
پس از موج نخست درگیری، پنتاگون مدعی شد که قریب به ۲۰ موشک علیه سایتهای ایرانی در سوریه شلیک کردند. در سوی مقابل نیروهای مقاومت نیز به وسیله ۸ پهپاد تهاجمی پایگاههای آمریکایی در سوریه را بمباران کردند. در پاسخ به این عملیات، متجاوزین آمریکایی مواضع مقاومت را در فرودگاه دیرالزور و روستای خشام مورد حمله قرار دادند. مرکز مستشاری ایران در بیانیه کمسابقه به دشمن آمریکایی هشدار داد که در صورت هدف قرار گرفتن نیروها یا پایگاههای ایرانی در خاک سوریه، مقاومت دست برتر را داشته و قادر به پاسخگویی است. پس از افزایش تنش برخی منابع مدعی شدند که آسمان غرب عراق و سوریه از پروازهای غیرنظامی «کلیر» شد.
پس از گذشت یکروز از درگیری نیروهای مقاومت و تروریستهای آمریکایی، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در بیانیهای ضمن تأیید تبادل آتش میان طرفین مدعی شد که وی سریعاً دستور داده است تا این حملات پاسخ داده شود. وی در عین حال به دلیل آگاهی از «آسیب پذیری» ارتش آمریکا در سوریه اعلام کرد که به دنبال افزایش درگیری با ایران نیست.
عدم بازدارندگی آمریکا در برابر ایران
پس از حمله نیروهای مقاومت به پایگاههای غیرقانونی آمریکا در سوریه، مایکل مککاول، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا در بیانیهای ضمن متهم کردن ایران، اعلام کردکه توان بازدارندگی آمریکا در برابر تهران از بین رفته است. مایک پمپئو وزیر خارجه پیشین و از چهرههای برجسته نئوکان در حزب جمهوریخواه ضمن اشاره به ۷۸ بار حمله مقاومت به پایگاههای آمریکایی، در اظهاراتی انتخاباتی مدعی شد که دولت بایدن تنها به ۳ مورد از این حملات پاسخ داده است.
وی در ادامه با استخدام لحنی جنگطلبانه، تداوم ضعف آمریکا در برابر ایران را موجب افزایش تنش در منطقه دانست. تام کاتن سناتور وابسته به حزب جمهوری خواه نیز با انتقاد نسبت به موضع منفعلانه بایدن در قبال ایران گفت: «اگر بایدن پاسخ قاطعی به دهها حمله پیشین ایران میداد، میشد از این فاجعه جلوگیری کرد. او باید توضیح دهد که چرا اقدامات بازدارنده بیشتری در مقابل ایران انجام نداده است.»
شبکه خبری فاکس نیوز با پوشش لحظهای تبادل آتش میان نیروهای محور مقاومت و تروریستهای آمریکایی، به نقل از منابع آگاه گزارش داد که نیروهای این کشور در دور جدید حملات راکتی مورد هدف قرار گرفته و جراحتهای جدی برداشتند. به گزارش «المسیره» در این دور از حملات بیش از ۴۰ موشک به چهار پایگاه آمریکایی شلیک شد. پس از این حمله پنتاگون ضمن تأیید زخمی شدن نیروهای آمریکایی در سوریه اعلام کرد که در حال ارزیابی وضعیت برای پاسخ به این حملات است. همچنین این نهاد نظامی اعلام کرد که هواپیماهای آمریکایی فعال در درگیریهای دیرالزور از پایگاه هوایی العدیده قطر برخواسته بودند.
آماده برای پاسخ به تجاوزات
پس از ایراد اظهارات ضد ایرانی و تهدیدآمیز از سوی مقامات ارشد آمریکایی، کیوان خسروی سخنگوی شورای عالی امنیت ملی ضمن اشاره به سابقه و میزان هزینه کشورمان در مسیر مبارزه با تروریسم، به طرف آمریکایی هشدار داد که هرگونه حمله به پایگاههای ایرانی که به دعوت رسمی دمشق در خاک سوریه حضور دارند، بدون درنگ از سوی نیروهای مقاومت پاسخ داده خواهد شد.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز ضمن محکومیت حمله آمریکا به اهداف غیر نظامی در دیرالزور سوریه، اظهار داشت که استمرار حضور غیرقانونی آمریکایی و اشغال بخشهایی از خاک سوریه و حمله به اهداف مختلف در این کشور، نقض قوانین بینالمللی، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی سوریه است. وی همچنین حضور مستشاران نظامی ایران در سوریه را بنا بر دعوت رسمی دولت این کشور و در راستای مبارزه با تروریسم و برقراری صلح و ثبات در منطقه دانست.
بهره سخن
درگیریهای چند روز اخیر میان ایران و آمریکا طی ۳ سال اخیر بیسابقه بوده است. به عقیده کارشناسان پس از اعلام توافق پکن و بهبود روابط میان ریاض- دمشق، حال، واشنگتن و رژیم صهیونیستی به شدت نگران تکمیل خط کریدوری خلیج فارس- مدیترانه هستند که از خاک عراق و سوریه عبور میکند. بر همین اساس طی هفتههای اخیر هواپیماهای آمریکایی اقدام به جابهجایی نیروهای داعش بر فعال کردن مجدد فتنه مذهبی در منطقه کردند.
در سوی دیگر یانکیها با ایجاد درگیریهای کنترل شده با محور مقاومت به دنبال ایجاد «بحران مصنوعی» و نشان دادن عزم خود برای باقی ماندن در خاک سوریه هستند. با این حال به نظر میرسد دولت- ملت سوریه به همراه نیروهای مقاومت اراده جدی برای اخراج اشغالگران خارجی از مناطق شمال- شمال شرق سوریه و احیای حاکمیت ملی در این کشور دارند. بیشک تدوام اقدامات بحران آفرین آمریکا با پاسخ شدید مقاومت روبهرو خواهد شد و زمان اخراج نیروهای اشغالگر از سراسر کشورهای غرب آسیا را جلو خواهد انداخت.
*محمد بیات، کارشناس مسائل غرب آسیا